Gimel



Sources

Apparat critique

Notes éditoriales

Tectum. Et ipsa ascendit ad ipsos supra tectum, Iosue, et facies perticam tecto tuo, Verba, tectum suum et paries eius, Nomina, et est pronominatum in lingua maris sicut quod dixit quod cadet cadens de ipso. Et collectio in lingua mulierum erunt sicut verba tectorum Psalmiste, quia ascendisti tota tu ad tecta Isaie.

a.  dolosa vel vim faciens

Excelluit se. Quia exaltare exaltavit se, Nomina, quia exaltaverunt se aque, Ezechielis, et exaltabit se sicut leonem venaberis1 me, Iob, expositio et multiplicabit se infirmatas et sicut leonem venaberis2 me si exaltabit se iuncus, Iob, expositio si magnificabit se. Et omnia ipsa de modo elationis et exaltationis quia est magnitudo et elatio. Supra omnem elatum et excelsum, Isaie, et vide omnem elatum, audivimus altitudinem Moab elatus multum, Isaie. Et collectio, domus elatorum, Proverbiorum, et contemptus ad elatos, Psalmiste, sicut ad elatos et si est duarum dictionum modus eius dictio una sicut vitula pulchra, et iot visa in ipso lamed appoal mutatione de he supra omnem elatum et excelsum, sicut excelsius3 si non quod mutate fuerunt motiones eius propter licteram gucturis. Et in scripto est4 dictio una et est modus declaratus. Et venit quod legitur cum duabus dictionibus ad addere5 (i) modum quia elatus est de elatis et et dolosi6 de modo civitas dolosa(a) ensis dolosus quod est modus et non decipietis vir sotium suum. Et cum defectu de he, audivimus elationem Moab elatus multum. Et nomen elatio exaltatio7, Proverbiorum. Et in videri lamed appoal8 cum vau, elatio fortes scutorum, Iob, elatio eius et exaltatio eius, Isaie. Et pondus aliud in quiescere lamed appoal elationem9 induit, in elatione maris, Psalmiste. Et pondus aliud ante fractionem elatio, Proverbiorum, elatio Iacob, Psalmiste, in elatione undarum tuarum, Iob. Et collectio, in die elationis tue10 elationis tuę, Ezechielis, propter elationem, Ieremie, adhuc memorabimus11 ipsum in radice exaltavit se.

1venaberis ed, A]  veneraberis ST

2venaberis ed, A]  veneraberis ST

3excelsius ed, A]  excelsus ST ;  עליונים BL

4est ed]  et A ;  et in ST ;  הוא BL

5addere ed]  edere A, ST ;  להוסיף BL

6et dolosi ed]  et dolo, si A, ST ;  ויונים BL

7exaltatio ed, A]  et exaltatio ST

8appoal ed, A]  appoaal ST

9elationem ed, A]  elatione ST

10in die elationis tue ed]  in elatione tue A, ST ;  ביום גאוניך BL

11adhuc memorabimus ed, A, ST]  נזכרה עוד BL

i.  Le mot בו n'a pas de correspondance dans A/ST.

ii.  Par rapport à BL, dans A/ST l'ordre des mots est renversé

b.  Obscurabunt ipsum vel approximabunt ipsum

Redemit. Redemit Dominus servum suum, Isaie, redime tibi tu redemptionem meam, Rut, et veniet12 redemptor eius prope ipsum, Et vocavit, de redemptore nostro est, Rut, quia ad proximum iudicium redemptionis vocatur redemptor. Et niphal vel actingit manus eius et redemptus est, et si non redimetur in istis, Et vocavit. Et nomen et tibi redemptio, Ieremie. Et est declarans13 et qui redimet de levitis, Et vocavit, quia emet, ut dicere si emet homo de levitis domum civitatis muri non approbatur14 ad annum, sicut de Israel si non exibit ad iubileum15 si non redemit16 ipsum in medio17. Et est ad declarare18 lingua redemptionis, quia quod dixit redemptio semper erit levitis, Et vocavit, poterit non locutum est scriptum si non in Israel qui cępit de manu Levi quod est levitę ad redimere semper sed levi qui cepit de levi non redimetur numquam propterea dixit et qui redimet de levitis, ut dicere levi redemptor de manu levi redemptio19 semper et si non redemit ipsum et exibit de venditione domus et civitatis et possessionis eius in iubileo. Et modus alius, vę fędata et inquinata fuit, Sephonie, acutisonum et est niphal stans. Et grave in quo inquinavimus te, panis inquinatus, Regum. Et cuius non memoratur agens eius et inquinabuntur de sacerdotio, Nehemie, et compositum de ipso cum niphal inquinati fuerunt in sanguine, et adiectivum inquinati sacerdotio, Nahamie, in pondere gemini capreę, et hitpaal quod non inquinabitur in bucella escę regis, Danielis. Et grave aliud, et omnes vestes meas inquinavi, Isaie, iudicium eius inquinavi, aleph mutatione he edificii. Et verbum leve de isto modo obscurabunt ipsum(b) tenebra et umbra mortis, (iii) de modo de proximis nostris ipse, ut dicere erunt proximi eius tenebra et umbra mortis20. Et sunt declarantes de hoc et elongati fuerunt de sacerdotio, elongati21 a sacerdotio, et est contrarium modi sicut radicare faciens et disradicare faciens sic goel est proximus et megoal22 est qui elongatus est de proximitate et generatione, et ipsi elongati fuerunt quod non invenerunt scriptum gentilitatis.

12et veniet ed]  et A, ST ;  ובא BL

13declarans ed, A, ST]  מפרשים BL ;  declarantes TBL

14approbatur ed]  appropiabitur A ;  appropriabitur ST ;  יחלט BL

15ad iubileum ed, A, ST]  ביובל BL ;  ליובל THB

16redemit ed, A, ST]  redimetur ST

17in medio ed, A, ST]  בבתים BL

18ad declarare ed]  לפרשו BL ;  ad declarare ipsum TBL

19de manu levi redemptio ed, A]  ST omission

20de modo de proximis nostris ipse, ut dicere erunt proximi eius tenebra et umbra mortis ed, A]  ST omission

21elongati ed, A, ST]  גאלה BL

22et megoal ed, A, ST]  וּמְגֹאֵל BL

iii.  A cause d'un saut du même, les mots כלם ענין טנוף ולכלוך. ויש מפרשים יגאלהו חשך וצלמות n'ont pas de correspondance dans A/ST.

c.  elatio

Altitudo. Altitudo altaris, Ezechielis23, supra dorsum meum araverunt aratores, Psalmiste, et altitudo eorum et altitudo ipsis, et altitudines eorum plenę oculis, Ezechielis. Vel gibbus vel gibbus, Et vocavit, cuius qui altitudo eius inclinata et est ipsi gibbus supra dorsum eius vocabitur gibbosus et nun addita. Et sic montes24 gibberosi, Psalmiste, montes depressi, quia gibbus propter inclinationem dorsum eius est depressum brevis altitudine et sic montes depressi vocantur gibberosi. Et ultra quod inclinata est statura eorum et commoti sunt et tremuerunt in die donationis Legis sicut quod dixit terra mota est etiam cęli stillaverunt, montes guctaverunt a facie Domini, et dixit et tremuit omnis mons multum, et supercilia oculorum eius, Et vocavit, supercilia que super oculos. Et aptabitur ad esse de hoc vel superciliosus vel lippus. Et Thargum Hyerosolimitanum25 declarat quod supercilia26 eius cooperiunt oculos eius, expo. quod supercilia oculorum eius cooperientia oculos eius tantum ipsa magna. Et compositum et rectum adhuc in occulis meis quod proprietas omnium ipsorum lingua elationis quia omnes27 res facies altę quod ipsi vocabuntur tumor(c), et sic altitudo altaris et edificabis tibi altitudinem, Ezechielis, sicut28 quod dixit et facies tibi altitudinem. Et sic gibberosus vocatur sic quoniam dorsum eius inclinatum ecce conversum est dorsum eius superius sicut dorsum bestie propterea dixit super dorsum meum araverunt aratores, Psalmiste, ut dicere posuerunt me inclinatum et conculcationem inter ipsos. Et sic montes gibbosi, expositio alti quia montes est ipsis dorsum altum in medio eorum et declivia de hinc atque hinc. Et dixit quare saltabitis montes gibberosi? Ut dicere quamvis vos alti non electio in vobis quia iste mons desiderabilis Dei ad habitare ipsu. Et sic vocantur supercilia oculorum quoniam quod sunt altitudo oculorum. Et rectum quod radix omnium istorum altitudo et dagges estendet et cecidit de dictione gibberosi ad levigare.

23Ezechielis ed, A]  Execchie. ST

24montes ed]  A, ST omission ;  הרים BL

25Hyerosolimitanum ed, ST]  Hyerosilimitanum A

26supercilia ed, A]  supracilia ST

27omnes ed, A, ST]  בכל BL ;  כל THB

28sicut ed, A, ST]  וכמו BL ;  et sicut TBL

Cisterna. Et ad haurire aqua de cisterna, Isaie, cum sex punctis. Et collectio cisterne, paludes eius et cisterne eius congregatio aquarum, Ezechielis, congregatio aquarum29. Et thargum putri puteus.

29congregatio aquarum ed]  A, ST omission ;  מקוה מים BL

Exaltavit se. Non exaltavit se30 cor meum et non erexerunt se oculi mei, Psalmiste, propterea exaltavit se statura eius, Ezechielis, cum aleph mutatione he, et exaltavit se Dominus exercituum, Isaie, et elevaverunt se et fecerunt abhominationem ante oculos meos, Ezechielis, sicut31 et elevaverunt se. Et venit ad equiperare32 dictiones33 et fecerunt et licet sic rectum est in lingua sicut venient, et venient. Et adiectivum34 incurvare feci lignum altum, Ezechielis, et occuli excelsorum incurvabuntur, Isaie, non multiplicetis35 loquemini altitudinem altitudinem, Samuelis, expo. verbum excelsum. Et pondus aliud abomminatio Domino omnis excelsus corde, Proverbiorum, excelsus oculorum, Psalmiste, de excelso spiritu, Eclesiastes. Et possibile quod36 est de pondere excelsi, sed propter gravitatem lecture he propter machaph deficere fecerunt chibus de bet37. Et nomen oculi elationis hominis, Isaie. Et de pondere38 alio altitudo cęlorum, Iob, et ante scandalum altitudo cordis39, Proverbiorum, et vidit in altitudine sua, Ezechielis. Et collectio altitudines cęlorum, Iob. Et pondus aliud non respicies ad faciem eius et ad altitudinem stature eius, Samuelis. In pondere, in magnitudine bracchii tui. Et verbum augumentatum, elevans portam suam, vel elevare ad sursum, Isaie, si eriges sicut aquila,(iv) si eriges nidum tuum sicut aquila. Vel erit verbum stans, et sic erigens se ad sedere, Psalmiste, et iot addita et sic incurvans40.

30Non exaltavit se ed, A]  ST omission

31sicut ed]  A, ST omission ;  כמו BL

32equiperare ed, A, ST]  לזווג BL

33dictiones ed, A, ST]  עם מלת BL ;  cum dictione TBL

34adiectivum ed, A]  ad addiectivum ST

35multiplicetis ed, A]  multipliceris ST

36quod ed, A]  est quod ST

37de bet ed]  debet A, ST

38Et de pondere ed, A, ST]  ומשקל BL ;  Et pondus aliud TBL

39cordis ed, A, ST]  רוח BL

40incurvans ed, ST]  in curvans A

iv.  A cause d’un saut du même au même, les mots כולם ענינם ידוע. ופירוש אם תגביה כנשר n'ont pas de correspondance dans A/ST.

Calvus. Calvus ipse, in calvicie sua vel in calvicie sua, in calvicie vel in calvicie, Et vocavit, calvicies est locus quod non fuit in ipso capillus sed calvicies est locus quod41 fuit in ipso capillus et depilatus fuit. Et sic calvicies panni42(v) qua43 depilatus fuit capillus qui in ipso propter vetustatem eius et lepra in ipso. Et sic dixit thargum44 in calvitie eius vel calvitie sua(vi) in vetustate sua vel in novitate sua. Et sic declaraverunt in Ciphra in calvicie eius ista vetera in calvicie sua ista nova. Et ibi declaraverunt calviciem et calvitiem caput et dixerunt quę ista calvities et que ista calvities? De vertice declinans retrorsum hec est calvities de vertice declinans ante hec est calvities.

41quod ed, A]  quod non ST

42panni ed]  panis A, ST ;  בגד BL

43qua ed, A]  quia ST

44thargum ed, A]  targum ST

v.  A cause d’un saut du même au même, les mots חדש ואין בו שער מפני הצרעת אבל קרחת הבגד n'ont pas de correspondance dans A/ST.

vi.  Les mots שאמר על הבגד n'ont pas de correspondance dans A/ST.

d.  Catene terminatę vel terminationis

e.  giblin

Limitavit. Non apprehendas limitem sotii tui, Verba, terminus eius ad extremitatem ad extremitatem circum, Ezechielis, terminus unius cubiti ut dicere sera circum erit palmus. Et collectio, pręda et factio in terminis tuis, Isaie. Et verbum de ipso, quod terminaverunt primi, Verba, et Iordanis terminabit ipsum, Iosue, et etiam hamat terminabit in ipsa, Zacarie, expositio erit45 ipsi terminus. Et grave, et terminabis populum46, Nomina, fac terminare montem47, Nomina, expositio pones terminum. Et adiectivum, confines facias ipsos, Nomina, in pondere civitates divise. Et nomen in lingua mulieris, et spelta terminus eius, Isaie, et collectio terminos apprehendent, Iob. Et in pondere alio, catenę terminatę(d)48 , Nomina, in pondere servitutis. Et dolaverunt muratores Salamonis et muratores Hiron49 exterminatores, Regum, et sunt dolatores lapidis cum filo et mensura50 sicut qui dolant angulos domus cum filo et mensura et dantes filum de rubeo in fine mensurę eorum vel regulantes cum regula et de inde dolant petram et est de modo termini ut dicere quod ponunt terminum ad mensuram petrę. Et declarantes declaraverunt Giblim viri Gebal quod fuerunt artifices(e) petram. Et sic viri Gebal fuerunt fortificantes fissuram tuam.(vii)

45erit ed, ST]  eius erit A

46populum ed]  ipsum A, ST

47montem ed]  mentem A, ST

48catenę terminatęCatene terminatę vel terminationis ed, A]  cathene terminate ST

49Hiron ed, A]  Hyro ST

50mensura ed, A]  mensuras ST

vii.  Les mots גבל שהיו אומני אבן n'ont pas de correspondance dans A/ST.

Caseus. Pro certo sicut lac fluere me fecisti et sicut caseum coagulabis me, Iob, notum51. Et rabi Iona adduxit in istam radicem vel gibbus vel lippus, montes gibberosi Psalmiste. Et iam scripsimus in radice altitudo et est rectum.

51notum ed]  et notum A, ST

Collis. Collis52 Beniamin, cum segol. Et cum he mulieris collis53 et cum coniuncto collis Saulis, Samuelis, collis incircumcisorum, Iosue. Et multi, montes et colles, Isaie. Et collis sicut mons sed non ipsa alta sicut mons. Et modus alius et tiaras facies ipsis, Nomina, sunt tiarę quas ponunt supra caput ad decorem. Et modus alius et inventus est sciphus, et scyphus meus scyphus argenti, In principio, tres scyphi amigdalati, Nomina, et in candelabro quatuor scyphi, Nomina, vir in quo inventus fuit scyphus in manu eius, In principio, et est sicut calix sed est factum in compositione alia, et est quod dixit sciphi pleni vino et calices.

52Collis ed, A, ST]  בגבע BL ;  in colle TBL

53collis ed, A]  ST omission

f.  vel vir

g.  vel comparavit

h.  vel proiectio

Prevaluit. Fortificavit se misericordia eius supra timentes eius, Psalmiste, benedictiones patris54 tui fortificaverunt se, et aque fortificaverunt se, In principio, et magis quam leones fortificarunt se, Samuelis, cum sere propter hephsec, quia non cum fortitudine fortificabit se homo, Samuelis, quia Iuda fortificavit se supra fratres suos, Verba dierum, etiam prevaluerunt fortitudine, Iob, expo. etiam prevaluerunt in fortitudine. Et hitpaal, et cum Deo potentissimo prevalebit, et rebelliones eorum quod fortificabunt se, Iob. Et nomen, vox responsionis fortitudinis, et collectio, et si in fortitudinibus octuaginta anni, Psalmiste, ubi55 zelus tuus et fortitudines tuę, Isaie. Et verbum grave transiens, et fortificabo domum Iuda, Zacarie, quod(viii) et56 exercitus fortificabit, Eclesiastae, et fortificabo ipsos in Domino. Et expo. et exercitus fortificabit, si securis rubiginata est necesse finditori in ipsa ad addere vim et fortitudinem. Et grave aliud et fortificabit pactum multis, Danielis, linguis nostris et fortificabimus57, Psalmiste, omnia ipsa lingua fortitudinis et roboris et victorie. Et adiectivum, ipse incępit ad esse fortis in terra, Principium, fortes ipsi, Samuelis. Et adiectivum aliud, fortem posui ipsum tibi, In principio, expositio dominum et caput. Et ad mulierem, dic regi et domine, Ieremie, semper ero58 domina, domina regnorum, Isaie, Sarai domina mea, In principio, et vocabitur59 vir homo(f) quia quod est ipsi fortitudo supra mulierem. Via viri in adolescentia, Proverbiorum, vir non prosperabit in diebus suis, Isaie, cum sex punctis. Et sic dixit in locusta vir in trita(ix) via eius ibunt, Ioelis, quia similavit(g) ipsos viris et fortibus. Motione viri, Isaie, declaraverunt in ipso doctores nostri quia motio(h) viri dura magis quam proiectio mulieris. Et adhuc scribemus60 ipsum in radice proiecit. Et collectio, viri preter de familia, Nomina. Et pondus aliud cum viro perfecto, Psalmiste. Et pondus aliud cum forti perfecto.

54patris ed, A]  fratris ST

55ubi ed, A, ST]  ואיה BL ;  et ubi TBL

56et ed, A]  quod ST

57et fortificabimus ed, A, ST]  נגביר BL ;  fortificabimus TBL

58ero ed]  et A, ST

59et vocabitur ed, A, ST]  ונקרא BL ;  et vocatur TBL

60scribemus ed, A]  scribimus ST

viii.  Le mot « quod » n'a pas de correspondance dans BL.

ix.  Le mot « trita » n'a pas de correspondance dans A/ST.

i.  p.

j.  p.

k.  Gabes et Ramos lapides sunt pretiosi

l.  p.

m.  Setę vel pannus polymitus

Gabas(i). Ramot(j)(k) Et gabis(l) non memorabitur, lapis de lapidibus pretiosis. Et rabi Iona declaravit pannus de specie servitii et setę(m). Et lapides grandinis, Iosue, expo. lapides grandinis similes ad gebis quia ipsum due dictiones in parte librorum correctorum et in parte ipsorum invenietur dictio una et licet sic aptabitur ad declarari duas dictiones.

n.  sideri vel planetę

Coriandrum. Et manna sicut semen61 coriandri est, In deserto, et ipsa est cuscarta in lingua doctorum nostrorum. Et sic in arabico vocatur alcasbor et(x) in lingua coliandrum, et quid quod dixit sicut semen coliandri non coniuncti manne ad coliandrum quod sit color eius sic quia non similitudo(xi) coliandrum album si non quod fuit62 grana subtilia sicut similitudo granorum coriandri sed manna fuit alba. Et sic dixit in passuc alio et color eius sicut color bdelii, ad obstendere quia non coniunctio eius ad coliandrum propter colorem eius si non ad compositionem eius. Et modus alius ordinantes fortune mensam, Isaie, sideri(n). Et dixit rabi Mose sacerdos quod est stella iustitię que ostendet ad(xii) rem bonam quia sic vocabitur in lingua cedar et dixit quod sicut ipsum venit planeta.(xiii)

61semen ed]  semet A, ST

62quod fuit ed, A, ST]  שהיו BL ;  quod fuerunt TBL

x.  Le mot נקרא n'a pas de correspondance dans A/ST.

xi.  Le mot « similitudo » n'a pas de correspondance dans BL.

xii.  Le mot כל, *omnem, n'a pas de correspondance dans A/ST.

xiii.  Les mots כאמור בא מזל טוב, *quod dictum sicut venit bonum, n'ont pas de correspondance dans A/ST.

o.  ascripsit

p.  p.

Collegit(o) exercitum. Exercitum63 colligent supra animam iusti, Psalmiste, et sicut sperare virum exercitus, Osee, venit planeta, Principium, ut dicere dilanians exercitum, quia in nasci ipsum fuit ipsi exercitus filiorum. Exercitus exercitabitur de ipso, ad incidere populum qui exercitum ducet contra ipsum, quieta mutatione gemminationis, et ultra scribemus ipsa in radice colliget exercitum. Et hitpaal, et domo meretricis sotiabunt se, Ieremie, sotiabunt se exercitus exercitus, nunc64 lacerabis te filia exercitus, Michee65. Et rabi Iona ingredi fecit in istum modum preparantes syderi mensam, Isaie, ut dicere in plenitudine sicut quod dixit implentes lamni(p) libamen. Et modus alius supra omnes manus laceratas. Et dictio sic abscondita cum ipso quia erat ipsi dicere omnes manus lacerate66 si non67(xiv) quod dictio sic abscondita cum ipso et expo. propterea omnes manus lacerate. Et sic addidit68 in ipso Ionatan qui caldeizat supra omnem societatem. Vel erit depilate nomen unius de ipso depilata in statera inbecillis, regnum. Et hitpaal de ipso et depilaverunt se sicut iudicium eorum, usque quo lacerabis te, Regum, et non lacerabit se et non lacerabit, Ieremie, non laceretis vos, Verba, et lacerati pannos et lacerantes se, Ieremie, omnia ipsa modus lacerationis in carne. Et de isto modo facit descendere sulcos suos, quia aratio quam arat arator in terra est69 sicut species lacerationum in carne et sunt valles que inter sulcum et sulcum quia altus vocabitur telem et aratio que funda gedut.

63Exercitum ed, A]  Et Exercitum ST

64nunc ed]  nunc nunc A, ST

65Michee ed]  Muhee A, ST

66lacerate ed, ST]  lacerate et sic depilant se addidit in A

67si non ed, A, ST]  בלא BL

68addidit ed]  depilat se addidit A, ST dislocation

69est ed, A, ST]  הם BL

xiv.  Les mots מלת על n'ont pas de correspondance dans A/ST.

Hedus. Et misit(xv) hędum caprarum, In principio, parvus vocatur edus vel de capris vel de agnis quoniam coniunxit hedum caprarum et simile quod est hedus quod non ipse de capris. Et rabi Abraam filius Esre70 declaravit quod non vocabitur hedus si non de capris et quod dixit hędus caprarum ut dicere parvus qui huc usque indigens capris et sic hedus caprarum, et dixit quod sic vocatur in arabico hedus. Et collectio unus portans tres hedos, Samuelis, duo hedi caprarum, In principio. Et in lingua mulierum, et pasce hedos tuos, Cantici, non coquinabis hedos viri hedum meum71 in lacte matris sue, Nomina. Et quod quod dixit hedus est iudicium ad omnem carnem bestie si non quod dixit scriptum in presenti et quod usus mundi ad commedere quia usus eorum fuit ad comedere hedos72 magis quam agnos sicut invenimus in omni loco in Lectura : duo hędi caprarum, ego mittam73 hedos caprarum, In principio, et faciemus ad faciem tuam hedum caprarum, uxorem suam cum hedo caprarum, Iudicum, et unus74 portans tres hędos, Samuelis. Et quid quod dixit supra parvo qui in bestia quoniam quod non via ad coquinare carnem bestię magnę in lacte quia lac quoquens75 se in celeritate et non sic caro si non si sic caro parvorum de bestiis quod sunt proxima ad coqui. Et quid76 quod dixit in lacte matris sue quia77 quod lac caprarum est multum et in ipso locutum est scriptum supra presenti sicut quod dixit et sufficientia78 lactis caprarum, et sic in verbis doctorum nostrorum locuti79 sunt in presenti quia quod est inventum magis sicut quod dixerunt capra ad lac suum, quod capre emittunt eme80 tibi. Et sic via scripti ad loqui supra presenti81 sicut quod dixit et filia structionis, et est iudicium ad structionem met, si non quod non usus mundi ad commedere ipsum si non in adhuc ipsum parvum quod est tener sed quando grandescet caro eius dura multum et non conveniens ad commedere ipsum. Et mulier parva magis tenera caro eius magis quam musculi propterea dixit filia. Et doctores nostri predicaverunt quod propterea dixit in lacte matris eius cui quod est ipsi lac matris exivit avis quod non ipsi lac matris(xvi) quia ligamen carnis volucris in lacte non est de lege si non de verbis doctorum. Et modus alius plenus supra omnes ripas eius, Isaie, supra omnes ripas eius, supra omnia labia eius hinc et hinc, Isaie. Et scripsit rabi Iacob filius Eliezer qui in medio fluvii Gat et El Iazer82 est unus de ripis eius. Et Ionatan caldeizat de medio fluvii in tribu Gat.

70Esre ed, A]  Esdre ST

71hedum meum ed]  hedosum A ;  ST omission ;  גדי BL

72hedos ed, A]  edos ST

73mittam ed, ST]  micta mittam A

74et unus ed, A, ST]  אחד BL ;  unus TBL

75quoquens ed, ST]  q quoquens A

76quid ed]  ST omission

77quia ed, ST]  quia quia A

78et sufficientia ed, A, ST]  ודי BL

79locuti ed, A]  loquuti ST

80eme ed, A]  e me ST

81presenti ed]  presenti et A, ST

82El Iazer ed]  Eliazer A ;  Eliazar ST

xv.  Le mot יהודה n'a pas de correspondance dans A/ST.

xvi.  Les mots « exivit avis quod non ipsi lac matris » n'ont pas de correspondance dans BL.

Magnificavit. Quam magnificata sunt opera tua, Domine83 deus meus magnificasti te multum, Psalmiste, sicut magnificavit se anima tua, Samuelis, et magnificavit se rex Salamon, Verba,(xvii) tantum trono magnificabo me de te, In principio, expo. in re throni quia etiam ipsum stans et non est transiens sicut scripsit rabi Iona. Et ivit ire et magnifacere se, est infinitum vel adiectivum in modo paul84. Et hitpaal, et magnificabo me et sanctificabo me, Ezechielis, quia supra omnia magnificabit se. Et verbum grave, magnifecit se rex Assuerus85, Hester, incipiam magnifacere te, Iosue, modus istorum et omnium similium ipsis honoris et existimationis. Et magnus factus est puer, In principio, et magnifacti sunt pueri, In principio, modus eorum et similium ipsis addictio annorum. Etiam vir Moyse magnum multum, Nomina, in honore et reputatione, frater Iaphet magni, In principio, in annis. Et sic declaraverunt ipsum doctores nostri quia Iephet magnus qui in fratribus eius erat in annis. Duo luminaria magna, Principio.(xviii) Mulier magna, existimata et honorata, tentationes magne, Verba, magne in mirabili. Et adiectivum in pondere alio, ambulans et magnifaciens se et bonus, Samuelis. Et collectio, magni carne, Ezechielis, in statera senes Moab. Et nomen, supra fructum magnitudinis, Isaie, sicut magnitudo misericordie tuę, In deserto, gloria eius et magnitudo eius, et cum surec, laudate86 ipsum sicut multitudo magnitudinis eius, Psalmiste. Et pondus aliud, tibi Domine magnitudo, Verba, et magnitudinis eius non investigatio, Psalmiste. Et pondus aliud cum magnitudine bracchii tui, Nomina, et supra modo multiplicationis, quia a pueritiis meis crevit mecum sicut pater, Iob, et est stans et expo. eius crevit mecum et est revertens ad orphanum cuius meminit supra. Et sic et de ventre matris mee ducam ipsam87 reversus est ad viduam et quid quod dixit et de ventre matris meę est via multitudinis sicut ex quo tu usque diem istum, et sine ipso. Rabi88 Iona scripsit quia crevit mecum transiens. Et verbum grave cum addictione et multiplicatione modi et multiplicasti te, et magnificasti, Ezechielis. Et grave, magnificavit Dominus ad facere89 cum istis, Psalmiste, et faciet sicut voluntas eius et magnificabit, Danielis, et non magnificabis os tuum90, Abdie91, magnificantes se supra me, Psalmiste, et magnificaverunt supra terminis suis, Sophonie, magnificaverunt supra populum Domini exercituum, Sophonie, expo. et magnificaverunt os eorum. Magnificaverunt92 supra me calcaneum, Psalmiste, et hedus caprarum magnificavit, expo. magnificavit ad facere vim et fortitudinem, usque David magnificavit, Samuelis, expo. magnificavit ad plorare, magnifaciens salvationes regis sui, in libro Thilim93. Et adiectivum, magnifaciens salvationes regis sui, in libro Samuelis. Et verbum dagessatum aque magnifecerunt ipsum, Ezechielis94, et corpus magnificabit, Isaie, crescere facere cesariem capillum capitis eius, In deserto, esercitus magnus multum, Ezechielis, vult dicere magnus numero.(xix) Et sacrificaverunt in die illo sacrificia magna, Nemie, quia lingua ista servientes in ipsa in omni modo multiplicationis vel in modo qualitatis vel in modo quantitatis. Et edificabit95 turrim in medio eius, Isaie, sicut turris David collum tuum, Cantici, diruam turrim istam, Iudicum. Et cum holem de turri Sevane, Ezechielis, est96 domus alta et magna. Et collectio in cadere97 turres, Isaie, et in lingua mulierum, et98 turres tue diruetur, Ezechielis, flores aromatum, Cantici, flores qui grandescent in aromatibus. Fimbrię opus catenularum99, Regum, thargum100 operis fimbriorum. Opus101 fimbriarum, Verba. Fimbrias facies tibi, Verba, fimbrię pendentes in veste quod non ipse conteste vocabuntur fimbrię. Et modus passuc supra fimbria quod precepit nobis in loco alio, et quid quod dixit ecce in lingua fimbrie ibi102 in lingua fimbrię? Quia103 preceptum fimbrie ad esse tertiam fimbriam et duo tertia rami.

83Domine ed]  Domine Domine A, ST dittographie

84paul ed, A, ST]  פועל BL

85Assuerus ed, A]  Asuerus ST

86surec, laudate ed]  sureclaudate A ;  sure claudate ST

87ipsam ed, A]  ipsum ST

88Rabi ed, A, ST]  ורבי BL ;  Et rabi TBL

89ad facere ed]  ad faciem A, ST ;  לעשות BL

90tuum ed, ST]  suum tuum A

91Abdie ed]  ab die A, ST

92Magnificaverunt ed, A, ST]  הגדיל BL ;  magnificavit TBL

93Thilim ed]  Hili A, ST ;  תהלים BL

94Ezechielis ed, ST]  Daniel Ezechielis A

95Et edificabit ed]  Edificabit A, ST ;  ויבן BL

96est ed]  et A, ST ;  הוא BL

97in cadere ed, A, ST]  נפל BL

98et ed]  A, ST omission

99catenularum ed, A]  cathenularum ST

100thargum ed, A]  targum ST

101Opus ed, A, ST]  עובד BL

102ibi ed, A, ST]  ושם BL ;  et ibi TBL

103Quia ed]  Qui A, ST ;  כי BL

xvii.  Recte : Verba dierum

xviii.  Les mots גדולים באורה n'ont pas de correspondance dans A/ST.

xix.  Le mot וכן n'a pas de correspondance dans A/ST.

Fregit. Abscidit cum ira furoris, Quomodo104, et frangam brachium tuum, Samuelis, et excelsi statura fracti, Isaie. Et niphal fractus fuisti ad terram, Isaie, fractum est cornu Moab, Ieremie. Et verbum grave et lucos eorum incidetis, Verba, et omnia cornua pessimorum frangam, Psalmiste. Et cuius non memoratur agens eius de ipso sycomi fracte sunt, Isaie, omnia ipsa modus incisionis.

104Quomodo ed]  quando A, ST

Vituperavit. Quem opprobrasti et victuperasti, Isaie, Dominum ipse victuperans, In deserto. Et nomen, victuperium. Et collectio105 et Israel ad victuperia, Isaie, et victuperium filiorum Hammon, Sophonie, et cum he mulieris victuperium106. Et collectio et de victuperiis eorum non frangamini, Isaie. Et pondus aliud, opprobium et victuperium, Ezechielis. In pondere, responsum imbecillitatis, opprobium et victuperium modus unus sunt.

105Et collectio ed]  A, ST omission ;  והקבוץ BL

106et victuperium filiorum Hammon, Sophonie, et cum he mulieris victuperium ed]  et cum he mulieris victuperium et victuperium filiorum Hammon, Sophonie A, ST renversement ;  וגדופי בני עמון, ובה"א הנקבה גדפה BL

Sepivit(xx). Sepivit vias meas lapide quadro, sepivit pro me, Quomodo107, viam meam sepivit et non transibo, Iob, ad sapientes et excisores108 lapis, Regum, et sepiam sepem eius, Oseę, et sepistis sepem supra domum Israel, Ezechielis. Et nomen quod captum fuit verbum de ipso sepes de hoc et sepes de hoc, In deserto, aperire sepem eius, Isaie, sepes propulsa, Psalmiste. Et collectio, quare aperuisti sepes eius, Psalmiste, dies ad edificare sepes tuas, Micheę. Et nomen in lingua mulieris, ipsi plantantes et habitantes plantas et sepem, Verba, ut dicere fuerunt habitantes in loco plantarum, quod fuerunt plantantes plantas et facientes sepes. Et pondus aliud, ad nomen in lingua mulieris, sepes horti, et collectio et extendet se in sepibus, Ieremie, quiescentes in sepibus, Nahum, aperuisti omnes sepes eius, Psalmiste. Et pondus aliud, et sepes lapidum eius diruta fuerunt, Proverbiorum, cum sex punctis vel est pondus primum in se si non quod mutatur sic in coniunctione sicut rapina, humerus, modus totius clausio et clausio. Et omnis paries factus ad hortos et vineas et omnis paries qui non est edificium fortitudo sicut edificium domorum et murorum vocabitur sepes ville.(xxi) Et sic dicemus ad clausionem et clausionem quam faciunt ad accubitum ovis, ovilia ovium edificabimus pro pecoribus nostris, et ovilia pro ovibus vestris, In deserto. Et hoc dictum est in verbis doctorum nostrorum ovile in dicere ipsos intrantes in ovile ad decimari. Et rabi Salamo declaravit de hoc et extendent se in ovilia, ut dicere immergent se in stercore ovilium ovium via contemptus. Et Ionatan caldeizavit et scalpent se simul.

107Quomodo ed, ST]  quando Quomodo A

108excisores ed, A]  eccisores ST

xx.  Recte : saepsit

xxi.  A cause d’un saut du même au même, les mots גדר החצר. וכן n'ont pas de correspondance dans A/ST.

Acervus manipulorum. Ab acervo manipulorum usque ad messem, Iudicum, et devorabitur acervus manipulorum, frumentum postquam messum fuit quando collectum est in area109 vocabitur acervus manipulorum110. Et de hoc dixerunt(xxii) ad plenitudinem mensure ad labium eius omnes mensure que fuerunt in sanctuario fuerunt summe, non radentes in loco quo summantes. Et supra segete festinabit, Iob, expo. festinabit ad colligi ad sepulchra sicut acervus manipulorum quem colligentes ipsum in tempore suo postquam maturatum fuit sic est colligetur in tempore suo. Et doctor noster Hai111 declaravit acervum manipulorum acervus qui est factus supra sepulchrum sicut usus, terra Ismaelis. Et pulchre declaravit sicut quod dixit scriptum supra et ipse ad sepulchra ducet et acervus ipse factus sicut acervus manipulorum.

109in area ed]  in arca A, ST ;  בגרן BL

110manipulorum ed, A]  manipulorum quem colligentes ipsum in tempore suo postquam maturatum fuit ST

111Hai ed]  huc A, ST

xxii.  Le mot רבותינו n'a pas de correspondance dans A/ST.

Hic terminus quo hereditabitis terram, sicut hic. Et sic caldeizavit Ionatan hic terminus. Et gimel zain in aleph bet.(xxiii)

xxiii.  Le mot דאטב"ח n'a pas de correspondance dans A/ST.

Sanavit. Et non sanabitur de vobis dolor, Osee, modus eius et non sanabitur. Et sic cor gaudens benefaciet medicina. Et deficit de ipso caph similitudinis et iudicium eius sicut medicina, expo. cor gaudens beneficabit(xxiv) medicina, ut dicere quia magis utilis erit medicina sicut quod infirmus erit ipsi cor gaudens et excitans se et fortificans se sanabitur in celeritate magis quam ille quod erit ipsi cor dolens quia cor gaudens beneficabit medicina.

xxiv.  A cause d’un saut du même au même, les mots לגוף כמו הרפואה. ואדני אבי ז״ל פירשו בלא כ״ף הדמיון ופירש לב שמח ייטיב n'ont pas de correspondance dans A/ST.

Prostravit. Et prostravit112 se humi, et prostravit113 se supra ipsum, Regum, modus prostrationis corporis.(xxv) Et expositio et prostravit se in terra quod cecidit supra ventrem suum ad terram et extendit se totum humi. Et six dixit in ipso targum et extendentes se ventre supra terram de ambulans supra ventrem quod modus eius ambulans supra ventrem eius in extensione corporis totius.

112prostravit ed]  postravit A, ST

113prostravit ed]  postravit A, ST

xxv.  Le mot כלו n'a pas de correspondance dans A/ST.

Intus. Ab intus expellentur, Iob, de medio(xxvi) civitatis expellentur sicut thargum114 intus intus. Et modus alius, et virga ad corpus deficiens corde, Regum, corpus meum dedi percutientibus, et posuisti sicut terram corpus tuum, quia proiecisti post dorsum tuum omnia peccata, Isaie. Et cum absorptione115 quietę cum dagges et me proiecisti post dorsum tuum, Ezechielis,(xxvii) et proiecerunt legem tuam post tergum eorum, Nehemie116, sicut corpus. Et ingredietur in ipso hę mulieris117, evaginavit et exivit de vagina, Iob. Et aptabitur quod he radix et non est ad mulierem ecce ego118 futurus ad adducere119 in radice altitudo colligens120.(xxviii)

114thargum ed, A]  targum ST

115absorptione ed, A]  absortione ST

116Nehemie ed]  nec nunc A, ST

117mulieris ed]  mulieres A, ST

118ecce ego ed, A, ST]  והנני BL ;  et ecce ego TBL

119ad adducere ed, A]  ad ducere ST

120colligens ed, A]  colliges ST

xxvi.  A cause d’un saut du même au même, les mots ופירושו מתוך n'ont pas de correspondance dans A/ST.

xxvii.  Les mots ותשליכי אותי אחרי גוך n'ont pas de correspondance dans A/ST.

xxviii.  Les mots « in radice altitudo colligens » n'ont pas de correspondance dans BL.

q.  lacus lacus

Locustas, Amos, et prefecti121 tui sicut locusta locustarum, Nahum, et venit cum segno de signi multorum. Et sic et fregit ipsi fenestras, et discooperti verecundia, et supra omnes palmas manuum, et texentes retia, in omnibus ipsis cecidit de ipsis mem multorum, sicut ambulatio locustarum ambulans in ipso, Isaie. Modus omnium locusta sicut Targum locusta locusta. Et modus alius fluvius iste putei putei(q), Regum, venerunt ad puteos et(xxix) non invenerunt aquas, Ieremie, foveę foveę, sicut species puteorum et thargum putei puteus. Et sic et122 cooperuit domum cestis, Regum, ut dicere quod fecit contignationem eius sicut species puteorum122.(xxx) Et Ionatan124 caldeizavit et contignavit125 domum, cum hantuchin126, et non scivi quid est hantuchin127. Et128 rectum in occulis meis quod expositio gebim129 coste quia coste bestie vocabuntur costę130 sicut quod dixerunt : supra dorsa bestie. Et sic coste hominis, sicut quando ipse inclinatus sicut quod dixit : supra dorsum meum araverunt aratores, Psalmiste. Et modus eius quia contignavit domum cum costis ut dicere cum costis(xxxi) abietum sicut quod dixit. Habitantes planities, expositio planities.

121prefecti ed]  perfecti A, ST

122et thargum putei puteus. Et sic et cooperuit domum cestis, Regum, ut dicere quod fecit contignationem eius sicut species puteorum ed]  ST omission

122et ed]  A, ST

124Ionatan ed, A]  Ionathan ST

125contignavit ed, A]  contingnavit ST

126hantuchin ed]  hantutin A, ST

127hantuchin ed]  hantutin A, ST

128Et ed]  o A, ST

129gebim ed]  geb in A, ST

130costę ed, A, ST]  גב BL

xxix.  Le mot hébreu pour « et » n'a pas de correspondance dans BL.

xxx.  A cause d’un saut du même au même, les mots שהיו הלוחות חקוקים על תכונת הבורות n'ont pas de correspondance dans A/ST.

xxxi.  Les mots « ut dicere cum costis » n'ont pas de correspondance dans BL, qui semble présenter une omission.

Collegit exercitum. Colligent exercitum de ipso et131 insidiabitur calcaneo, In principio, iam meminimus ipsa quod sunt de modo exercitum et licet quod non sunt de radice eius. Et erit collegit exercitum collegit132 exercitum in modo uno sicut sunt133 sunt multa. Et forte etiam ipsa de radice exercitus et erit quieta mutatione littere geminationis. Et est ad declarare ipsa modum incisionis de lingua Syra incidite arborem.

131et ed, A, ST]  והוא BL

132collegit ed, A, ST]  וגדד BL

133sicut sunt ed, A, ST]  וכמוהם BL

r.  elatio

Exaltatio(r). Quia humiliaverunt et dixisti elatio, propter elationem, Ieremie, et elationem hominis cooperiet, Iob, sicut elatio et aleph mutata cum vav, evaginavit et exivit de corpore, Iob, expositio de corpore. Et possibile quod erit134 de hoc radix corpus meum dedi percutientibus, Isaie, et posuisti sicut terram corpus tuum, Isaie, et omnia ipsa que meminimus in radice intus. Et quando scripta est in ipso tav mulieris mutata est he lammed appoal cum iot135, in dicere ipsum136 quod de corpore leonis cepit mel, Iudicum, et corpus eius sicut Tarsis, Danielis, preter si corpora nostra et terrę nostrę, In principio. corpus Saulis et corpus filiorum eius, Samuelis, corpora earum, Ezechielis, sicut corpus corpora eius,(xxxii) corpora nostra.

134quod erit ed, A, ST]  להיות BL ;  שיהיה THB

135iot ed, ST]  Iob iot A

136in dicere ipsum ed, A, ST]  ואמרו BL ;  באמרו THB

xxxii.  Les mots « corpora eius » n'ont pas de correspondance dans BL.

s.  venutus est / desiit volavit

Desiit(s). Quia desiit statim et volabimus, Psalmiste, camessatum sicut surrexit, reversus est, et si fuisset de desiit137 fuisset patissatum. Et est verbum stans. Et transiens et fecit volare coturnices, In deserto, et totondit caput suum, Iob.(xxxiii)

137desiit ed, ST]  desiit  A

xxxiii.  Les mots אתה גוזי, והוא תאר בפלס טובי. כלם ענין הסרת הדבר ממקומו וגזיזה n'ont pas de correspondance dans A/ST.

Eduxit138. Tu eductor meus de ventre.(xxxiv) Et grave quia faciet extrahi139 Iordanem ad os suum, Iob, quia transiens, educens de loco eius,(xxxv) In exire ipsum de vulva exibit, Iob140, in exire ipsum, et eduxisti in fluviis tuis, Ezechielis, et eduxisti. Et erit de edificio levi in statera et quievit arca, vel de edificio augumentato in statera et odoravit Dominus. Et possibile quod de modo isto vocatur Gihon quia quod exiens et extendens se multum, quia est fluvius magnus sicut quod dixit circuens totam terram Ethiopię. Et dominus meus pater meus scripsit quod ipse fluvius Egipti et vocatur Gihon quia quod exit et irrigans terram. Et coniunctus141 ad Ierusalem, vocatur etiam sic Gihon, et licet quod est parvus et ipse vocatur Siloe, quia sic caldeizavit Ionatan et facietis descendere ipsum ad Gihon ad Siloe. Et possibile quod vocatur Gihon quia quod est transiens ad hortos ad irrigare ipsos. Dole et suspira filia Sion sicut parturiens, Michee, modus eius et suspira. Et etiam est de modo primo quia suspirium eductio spiritus.

138Eduxit ed]  Eduxit A, ST

139extrahi ed, A]  extrhai ST

140Iob ed, ST]  vulva Iob A

141coniunctus ed, A]  convictus ST

xxxiv.  A cause d’un saut du même au même, les mots תאר בפלס גוזי וענינו מוציאי מבטן n'ont pas de correspondance dans A/ST.

xxxv.  A cause d’un saut du même au même, les mots מוציא. ויש אומרים שהוא בודד וענינו יוצא ממקומו n'ont pas de correspondance dans A/ST.

Gens. Gens una in terra, Verba, et reliquie gentis meę hereditabunt ipsos, Sophonie, iot pronominis deficit de scriptura et relicta est in prolatione. Gentes multe, Isaie, due gentes in ventre tuo, In principio, ad letari cum lętitia gentium tuarum, Psalmiste, et orbans gentes tuas, Ezechielis.(xxxvi) In omnibus ipsis cecidit iot multorum de scriptura et relicta est in prolatione. Et sic in diis gentium terrarum, Verba, deficit iot multorum et relicta est in prolatione. Et dixerunt supra congregatione locuste quia gens ascendit supra terram meam, Ioelis. Et doctores nostri usi sunt in lingua eorum ad vocare virum unum qui non de Israel goi. Et fuit usus iste penes eos quia omnis vir quem fuerunt volentes ad memorare quod non de Israel sed de gente una et non declaratum fuit penes eos de qua gente est, si est Edomita142 vel Israelita143 vel de reliquo populorum, propterea fuerunt dicentes goi ut dicere quod est de gente altera quod non est de Israel. Et rabi Iona dicens quod gens cadit ad virum unum sicut dixit : virum etiam iustum interficies, In principio. Et rectum in occulis meis quod propter populum suum dixit quia fuit ira Domini144 supra ipsum et supra populum eius. Et sic dixit quia adduxisti supra me et supra regnum meum peccatum magnum. Et adhuc sanavit Deus Abimelech et uxorem suam et ancillas eius et genuerunt. Ecce(xxxvii) quod non passus est Abimelec145 solus ipse.

142Edomita ed, ST]  Hedomita A

143Israelita ed, ST]  Isdraelita A

144Domini ed]  A, ST omission

145Abimelec ed, A]  Abimelech ST

xxxvi.  Les mots וגויך לא תכשילי עוד n'ont pas de correspondance dans A/ST.

xxxvii.  Le mot ברור n'a pas de correspondance dans A/ST.

t.  Monachi sive capellani nigris induti quos ędituos appellant

Exultavit. Et exultabo in Ierusalem, Isaie. Et verbum grave exultare exultabit pater iusti, Proverbiorum, et capellani(t) eius supra eum exultabunt, Oseę, letare multum filia Sion, Zacarie. Et est acutisonum, et exultate cum tremore146, Psalmiste, exultabit anima mea, Isaie, et exultavit147 gloria mea, et tu exultabis in Domino, Isaie, et anima mea exultabit in Domino. Et nomen lętantes ad exultationem, Iob, non letaberis Israel ad exultationem sicut populi, Iosue,(xxxviii) expositio non tibi ad letari in nulla letitia sicut reliquum populorum quia ipsi non relinquerunt deos suos et tu fornificatus es a Deo tuo. Cum he148 mulieris : quia ecce ego creans149 Ierusalem letitiam et populo eius letitiam, Isaie. Et cum tav mutatione de he : etiam leticia et cantus, Isaie, omnia ipsa modus letitię et gaudii. Et est declarans et cappellani eius supra ipsum letabuntur, tristabuntur, et non necesse sed est sicut intellectus eius de modo lętitię. Et sic est expositio quia luxit supra ipsum populus eius et cappellani qui supra ipsum exultabunt ante hoc nunc150 lugebunt supra ipsum secum.

146tremore ed, ST]  timore tremore A

147exultavit ed, ST]  exultabitvit A

148Cum he ed, A, ST]  ובה' BL ;  Et cum he TBL

149creans ed]  reans A, ST

150nunc ed, A, ST]  ועתה BL ;  et nunc TBL

xxxviii.  Recte : Osee

u.  obiit

Consumptus est(u). Non consumptus est in peccato suo, Isaie, expositio non consumptus est solus, ipse ecce coniuncti fuissemus perissemus, In deserto, omne quod in terra consumetur, pauper ego et consumptus a pueritia, Psalmiste, et consumptus est et congregatus est ad populum suum, In principio. Et infinitum in consumi fratres nostros, In deserto, in statera sicut iacere dominum meum regem. Et infinitum aliud si151 consumpti fuissemus ad consumi, In deserto, modus consumptionis mors levis que non ipsa cum longitudine infirmitatis.

151si ed]  si si A, ST ;  האם BL

Corpus. Corpus Saulis et corpus filiorum eius, Verba, tav ad mulierem. Et absorta est quieta cum dagges et pronominavit ipsum in lingua masculi in dictione si cum corpore suo veniet, Nomina, sicut cum corpore suo. Et absorpta152 est quieta cum dagges sicut aperture153 germinum, vult dicere cum corpore suo solo ipso venit quod non venit corpus aliud secum quod est uxor eius.

152absorpta ed, A]  absorta ST

153sicut aperture ed, A, ST]  ופטורי BL

v.  †

Habitavit. Et habitabit lupus cum agno(v), Isaie154, cum Laban habitavi, In principio, habitassent in te155 populi mei, Isaie, habita in terra ista, In principio, qui habitabit in tabernaculis tuis, Psalmiste, et habitans domum eius, habitantes commedent, Isaie, expo. ipsi qui venient ad habitare comedent156. Et est declarans157 habitantes commedent sicut agni.(xxxix) Aperuit flumen de cum habitante, Iob, expositio de loco quem fuerunt habitantes ibi aque exiverunt. Et nomen in habitatione Chimham158, Ieremie. Et pondus aliud quia malitię in habitatione eorum in medio eorum, Psalmiste, reliquie in habitationibus eorum, Iob, dies annorum peregrinationis mee, In principio, omnia ipsa cum surecc159. Et hitpaal tempestas habitans160, Ieremie, quod ego habitans secum, Regum, modus habitationis. Et adiectivum : quia peregrinum erit semen tuum, In principio, quia peregrini fuistis, Et vocavit, et inter peregrinum suum, expositio quod161 nominaverunt peregrinum penes ipsum. Ad peregrinum qui in civitatibus tuis, Verba, est alienigena162 habitans in terra.(xl) Et sic et vendetur peregrino habitanti, Et vocavit. Et sic omnis peregrinus quem memoravit lex quod ipse habitat in terra Israel ipse qui recepit supra ipsum quod non ad servire servituti alienę. Et est de ipsis qui fecit se peregrinum de toto et fecit se iudeum et ipse peregrinus quem admonuit lex supra modo mandatorum sicut habitantem et peregrinum, Et vocavit, ad peregrinum et ad habitantem163 terre, In deserto, et peregrinus habitans in medio vestri non commedet sanguinem, Et vocavit. Et modus secundus non timebitis a facie viri, Verba, timebunt habitans Samariam, Oseę, timete vobis a facie ensis, Iob, si non iram inimici timebo, Verba. Et caldeizans caldeizavit ipsum de congregavit in messe, Proverbiorum. Et nomen et timorem eorum adducam ipsis, Isaie. Cum surec timor mali ipse veniet ipsi. Cum holem si164 non timor de circuitu, Ieremie, cum holem, timores ad ensem fuerunt populi mei, Ezechielis, timores de circuitu, cum surec165, modus timoris. Et expositio timores ad ensem timores ensis fuerunt populo meo. Et modus tertius congregabunt se supra me fortes, congregabunt se abscondent se, Psalmiste, ecce congregare congregabit se quis congregavit se tecum, Isaie. Et est ad declarare de hoc congregabunt se habitans Samarie, ista sunt stantia. Et transitiva tota die congregabunt bella, Psalmiste, et cum holem congregabit ipsum in rete suo. Abacuc166. Et hitpaal supra frumento et musto congregabunt se, Osee, modus congregationis et collectionis. Et expositio quis congregabit se tecum, quis congregabit se tecum ad preliari, et est dicens hoc supra Gog167 et Magog supra te cadet168 sicut quod dictum est supra ipsum in loco alio supra montes Israel cades. Et nomen si adhuc semen in horreo Agai169. Et aptabitur ad declarare de hoc malitie in conventu eorum, ut dicere in loco quo congregati sunt. Et cum addictione duorum memin destructa fuerunt horrea, Ioelis170, cum surech, et dominus meus pater meus scripsit quod mem prima ad servitium propterea daggessata171 fuit mem secunda et patha mem loco hiric172 sicut ad de primum, modus eorum locus congregationis dictionis. Et est ad declarare de hoc et tempestas habitans, Ieremie. Et sic caldeizavit Ionatan173 tempestas congregans se. Et dixit in ipso messora duo cum duabus linguis. Et expositio si adhuc semen in horreo,(xli) quo imitamini174 supra ipso non vobis, si non semen in terra propterea indigentes vos ad benedictionem meam et si incipietis edificium domus cognoscetis statim benedictionem meam quam mittam vobis in seminato et in fructu arboris. Et rabi Salamon declaravit hucusque non seminastis in anno isto quia semen hucusque in horreo et arbores hucusque non protulerunt fructus suos et de nunc seminabitis in tempore benedictionis quia edificium domus adducet benedictionem in operibus manuum175 vestrarum. Catulus leonis Iuda, In principio, nutrivit catulos suos, Ezechielis, lactaverunt catulos suos, Quomodo, omnia ipsa cum surec176. Et cum holem rugierunt sicut catuli leonum, Ieremie. Et ad mulieres177 cum catulis suis, Nahum, filii ferarum donec ipsi parvuli vocabuntur parvuli.

154Isaie ed, A]  Ieremie Isaie ST

155in te ed, A]  inter ST

156comedent ed, A]  commedent ST

157declarans ed, A, ST]  לפרש BL ;  מפרש THB

158Chimham ed]  Chinham A, ST

159surecc ed, A]  surec ST

160habitans ed, A]  habitas ST

161quod ed, A]  quia ST

162alienigena ed, ST]  aliegina alienigena A

163et ad habitantem ed]  habitantem A, ST omission ;  ולאזרח BL

164si ed]  Prover. si A, ST

165surec ed, A]  surech ST

166Abacuc ed, A]  Abacuch ST

167Gog ed]  Got A, ST

168cadet ed]  si cadet A, ST

169Agai ed]  agri A, ST

170Ioelis ed, A]  Iohelis ST

171daggessata ed, A]  dagessata ST

172hiric ed, A]  hyric ST

173Ionatan ed, A]  Ionathan ST

174imitamini ed, ST]  immitamini A

175manuum ed, A]  manum ST

176surec ed, A]  surech ST

177mulieres ed]  mulieris A, ST

xxxix.  Les mots שפירושו כבשים n'ont pas de correspondance dans A/ST.

xl.  Les mots ישראל שקבל עליו שלא לעבוד עבודה זרה (BL) n'ont pas de correspondance dans A/ST.

xli.  A cause d'un saut du même au même, les mots דרך שאלה כלומר יש לכם עוד זרע במגורה n'ont pas de correspondance dans A/ST.

Gleba. Induit se caro mea verme et gleba pulveris, Iob, portiuncula pulveris. Et simile ipsi in verbis doctorum nostrorum quod avulsi fuerunt cum glebis suis.

w.  Descendit ut pluvia in tonsionem

x.  72

y.  גזת : הגזה hinc cesa cedo cesaries que tondetur pluvia in vellus tonsionem

z.  6

Totondit. Ad tondere oves suas, Principio, tondentes tibi, tonde cesariem tuam, Iere., et totondit caput suum, Iob. Et niphal et sic tonsi fuerunt. Et preteritum ut dicere incisi fuerunt. Et nomen descendet sicut pluvia178 supra tonsionem(w), Psalmiste(x) que messa fuit et relicte sunt radices eius et adhuc florescet cum pluvia, et sic post tonsionem regis, Amos. Et sic lana quam tondetur de ovibus, tonsio ovium tuarum, Verba, et expressit rorem de tonsione(y), Iudicum(z), tonsio lanę, Iudicum. Et de radice ista et modo isto quadrus et iudicium eius ad esse quadrus cum dagges, et venit quieta mutatione, dagges sicut iudicium, lapides quadri, Verba,(xlii) non edificabis ipsas quadras, expositio lapides incisionis179 incisionis ut dicere lapides dolati.

178pluvia ed, ST]  pulvia pluvia A

179incisionis ed, ST]  ex incisionis A

xlii.  Recte : Regum.

Rapuit. Et reddet rapinam quam rapuit, Et vocavit, que rapuerunt servi Abimelech, In principio, ne forte rapies filias tuas, In principio. Et niphal et rapietur somnus eorum, Proverbiorum. Et nomen vel cum rapina, Et vocavit. Et cum coniuncto180 rapina fratris, Ezechielis, et rapina iudicii et rapina181 iustitię, Ecclesiastes, cum quinque punctis modus eorum cognitus. Et modus alius et turturem et pullum, In principio, ipse filius columbe et dixit pullum quod modus eius avis parva sicut super pullos suos innitetur, Verba, quia quod non conveniet ad sacrificium de columbis si non de parvis.

180Et cum coniuncto ed, A]  Et cum coniunctio ST ;  והסמו BL

181rapina ed]  A, ST

Eruca. Residuum eruce, Ioelis, est species182 locuste.

182species ed, ST]  residuum species A

Truncus. De trunco183 Iesse, Isaie, cum segol, non radicavit in terra truncus eorum, Isaie, et in pulvere morietur truncus eius, Iob, lignum incisum et radix eius relicta184 est in terra vocabitur truncus. Et sic dixerunt doctores nostri truncus eius mutans, et adhuc dixerunt ascendens de trunco qui ipsi, de radicibus de patrono domus. Expo. omne corpus arboris de terra et sursum et rami surgentes de ipso ipsi de emptore et radices sunt absconditi sub terra et abscondens de ipsis de patrono domus.

183trunco ed]  trunco, Isaie A, ST

184relicta ed, A]  mutans et adhuc dixerunt relicta ST

aa.  verbum

Abscidit185. Abscissa est de ovili pecus, Abacuc186, ad abscindentem mare rubrum ad incisiones, Psalmiste, incidite puerum vivum187, Regum, et inciderunt ligna, Regum. Et niphal quia incisus fuit de terra viventium, Isaie, et ipsi de manu tua incisi fuerunt. Et nomen inter incisiones istas, In principio, et incisio et edificatio, Ezechielis, modus incisionis et abscissionis. Et expositio et incisio et edificatio camera incisa de domo. Et sic188 ad faciem incise que post ipsam, Ezechielis, et Ionatan189 caldeizat incisa fortificata. Et sic saphyrus incisio eorum, Quomodo, ut dicere ac si incisi fuerunt de saphyro190 pro multitudine claritatis eorum. Et sic ad terram incisam, que incisa fuit de habitatione et de floribus. Et cum serris ferri, Samuelis, ipse serre quod incidunt cum ipsis ligna serra in latino vel simile ipsis de instrumentis ferri incidentibus191. Et dixit supra re forti quod non revertetur retro et incides dictum(aa)192 et affirmabit tibi, Iob, et incidit ad dexteram. Et niphal quod incisum fuit supra ipsam193, Hester, ut dicere incisa fuit res quod non revertetur ultra retro. Et rabi Iona declaravit(xliii) ad faciem incisio que post ipsam, incisio, ut dicere quod incisa fuit et divisa fuit habitationes ad Israel et sacerdotes et levitas.

185Abscidit ed]  Abscindit A, ST

186Abacuc ed, A]  Abacuch ST

187vivum ed, ST]  virum vivum A

188Et sic ed]  Et sic ad sic A, ST

189Ionatan ed, A]  Ionathan ST

190saphyro ed, A]  saphiro ST

191incidentibus ed]  incidentes A, ST

192dictumverbum ed]  dictum verbum A ;  dictum verbum ST

193ipsam ed]  ipsum A, ST

xliii.  Les mots « Et rabi Iona declaravit » n'ont pas de correspondance dans BL.

Carbo. Quia carbones(xliv) portans supra caput suum, Proverbiorum, gimel cum segol. Et cum affixo cum patha carbones ignis, Psalmiste,(xlv) carbones genestrarum, Psalmiste. Et194 pondus aliud in statera flumina. Et cum pronominibus cum segol et etiam coxi supra carbonem eius, Isaie. Et unus de carbonibus carbo in pondere.(xlvi) et ingredietur supra ipsum tav mulieris non carbo ad calefieri, et extinguent195 carbonem meum.

194Et ed, A, ST]  או BL ;  vel TBL

195extinguent ed, A]  extinguere ST

xliv.  Le mot אתה n'a pas de correspondance dans A/ST.

xlv.  Les mots « carbones ignis, Psalmiste » n'ont pas de correspondance dans BL.

xlvi.  Le mot פחם n'a pas de correspondance dans BL.

Venter. Omnis vadens supra ventrem, supra ventrem tuum ambulabis, In principio, dixit in ipso Thargum supra ventrem suum, supra intestina tua ambulabis, ut dicere quod ambulans iacens in terra supra ventrem196 suum. Et simile ipsi197 quod dixerunt doctores nostri uxor tua parvula incurva te et susurra ipsi.

196ventrem ed, ST]  intestina ventrem A

197ipsi ed]  quod A, ST

Vallis. Omnis vallis exaltabitur, Isaie, cum segol et reliquum cum sere. Et in lingua mulieris vallis magna multum, Zacarie. Et pondus aliud et sedimus in valle, Verba. Et sine aleph et vallis inter ipsum et inter Hai, Iosue. Et collectio ad viam mulierum et altaria tua et valles tuę, Ezechielis. Et cum iot visa ad fortes et ad198 valles, Ezechielis, modus eorum vallis, valles. Et iot visa in dictione et ad valles mutatione de aleph tenuis in dictione et sedimus in valle et aleph mutatione iot vise in ipsa199 et iudicium dictionis et ad valles. Vel dicemus quia iot(xlvii) in et sedimus in valle ipsa occulta in dictione et ad valles inter gimel et aleph sicut quod abscondita est in omnis vallis exaltabitur et iot visa in dictione et ad valles ipsa mutatione he mulieris quia divisum de vallibus dicemus vallis et quando copulata est ad multas mutata fuit he in iot et dicemus valles200 sicut quod mutata est he regni in regnis. Et licet quod est dicere quod regna est collectum de regno non de regno sicut quod scripsimus in parte grammatices in capitulo nominum et ipsum rectum. Et de isto modo quod supra caput vallis pinguedinum, Isaie, vult dicere quod supra caput percussorum vino quod est vallis pinguedinum. Comparavit caput quod ipsis propter multum delitiari se ipsos delitiari se ipsos201 et effusio olei aromatici supra caput202 semper usque quod ipsum fluens sicut aque fluentes in fluvio et in valle. Et sic declaravit rabi noster Iona.

198ad ed, A]  ST omission

199in ipsa ed, A, ST]  בו BL ;  in ipso TBL

200valles ed, ST]  sicut valles A

201delitiari se ipsos ed, A, ST]  והתעדנם BL ;  et delitiari se ipsos TBL

202caput ed, A, ST]  ראשם BL ;  caput eorum TBL

xlvii.  Le mot הנראית, *visa, n'a pas de correspondance dans A/ST.

Nervus. Nervum dislocatum, In principio, nervi testiculorum eius perplexi erunt, Iob, et ecce supra203 ipsis nervi, Ezechielis, et cum ossibus et nervis cooperies me, Iob, cognitum. Et nervus ferri cervix tua, Isaie, virga ferri quia quod sunt nervi204 in cervice dixit sic.

203supra ed, A]  super ST

204nervi ed, A]  ferri ST

ab.  consimilitudo

Coetaneus(ab). De pueris qui coevi vestri, Danielis, sicut similitudo vestrum. Et sic dixerunt doctores nostri frater suus de capite et filius similis eius de capite, ut dicere similis ipsi.

Clausit. Claudens ianuas, Neemie205, claudent. Et sic targum et claudes portam, et claudes portam. Et videtur in verbis206 doctorum quia clausio portarum ipsa clausio solum sine sera cum observatione quod dixerunt et iugulabis ipsum ianua tabernaculi testimonii, in tempore quo ipsum apertum et non in tempore quod ipsum clausum. Clarum? Clausum sicut observatum simile. Velum quid? Dixit rabi Zera ipsummet non factum fuit si non ad portam apertam.

205Neemie ed, ST]  Necemie A

206in verbis ed]  מדברי BL ;  de verbis TBL ;  בדברי THB

Calx. Sicut lapides calcis contriti, Isaie, modus eius, calx. Et in Syra207 supra levigatione quod supra parietem templi.

207Syra ed, A]  Sira ST

ac.  libellus

Giravit. Et volvent lapidem, Principio, gira ad Dominum vias tuas, Psalmiste, girate lapides magnos ad os spelunce, Iosue. Et adiectivum volvens ad Dominum liberabit ipsum, Psalmiste. Et statera panis calidus, ut dicere(xlviii) qui girans vias ad Dominum liberabit ipsum, Psalmiste. Rotę auri,(xlix) Hester208, modus circundationis. Et de ipso vocantur cęli rotę et in duplicari209 duplicari pe quod ipsi circundantes mundum semper. Ipsos vocans rota, Ezechielis, vox tonitrui in rota, Psalmiste. Porta una rotę, Regum, facta columnę rotunde. Et sic rotę auri, rotę argenti, et totum modus circundationis. Et sic vocatur epistola(ac)(l) quia quod volventes ipsam. Volumen volans. Et vocatur stercus et sordes gelal quia quod est involvens se. Sicut stercus suum ad semper peribit, Iob, sicut purgabit stercus, Regum, in stercoribus sordis hominis, Ezechielis, et caro eorum sicut stercora, Sophonie210. Et de hoc vocate sunt imagines abhominabiles211 ad vilipensionem earum et ad turpitudinem earum. Et doctores nostri declaraverunt marmor(li) marmor, et sic est dicens sicut ardebit marmor gelal.(lii) quia est similis ad lapidem marmoris qui est lapis vocatur in Syra et latino marmora et vocatur gelal.(liii) Et sic stipula et palea vocatur galgal propterea quod est involvens se prę magnitudine levitatis eius. Pone ipsos sicut rota sicut stipula ante ventum, Psalmiste, et sicut rota ante turbinem ventorum, Isaie. Et sic vocatur caput gulgolet, propter rotunditatem eius, omer ad caput, Nomina, et caput eius affixerunt, Verba.(liv) Et geminata fuit etiam pe in rota et in capite sicut geminata est in occipite quod est de vertice. Et sic212 vocatur acervus lapidum propter rotunditatem eius acervus lapidum, testis acervus iste, Principio. Et testis et signum quod radix eius gelal copulatio eius ad multos etiam altaria eorum sicut acervi, Iosue, dagges ad defectum littere geminate sicut frustrum frustra(lv) de frustro, et nidus de nido. Et sic fons vocatur gal propter rotunditatem suam213, fons clausus. Fons aquarum, Iosue.(lvi) Et niphal de hoc et fluxit sicut aque iudicium, Amos, quia est patha. Et rota currus vocabitur galgal214 et perturbabit rota currus eius, Isaie, gimel prima cum hiric, et rote eius sicut tempestas ventorum, Isaie, gimel secunda cum hiric. Et aptabitur esse de hoc vox tonitrui tui sicut rota, Psalmiste, et est dicens supra rotas curruum Pharaonis, sicut quod dixit et abstulit rotam curruum eius. Et ultra in modo isto giravi victuperium Egiptiorum, Iosue. Et niphal et volventur sicut liber coeli, Isaie. Et grave et revolvit lapidem, In principio. Et grave aliud et vestis involuta in sanguinibus. Et hitpaal215 involvens se in sanguine, Samuelis, ad devolvere supra nos, In principio. Et in duplicari pe loco tumultus volverunt se, Iob, et devolvam te de lapidibus, modus omnium giratio. Unde maris, Isaie, omnes fractiones tue et unde tue supra me transiverunt, Iob, in elevare undas suas, Psalmiste, quoniam quod unde maris girantes se in moto earum vocantur sic. Unus a dextera vasis, Zacarie, fontes coronarum, Regum, et vas eius supra caput suum, et cum mappic216 he. Et erat conveniens vas eius sicut penes angulum suum, conveniens angulus eius. Vel erit pondus aliud in non he mulieris vas in statera pręceptum. Vel erit mappic ad ornatum lecture sicut et abscondita educet lumen, sicut primitie ante estatem, et non irrigata fuit, et est vas rotundum sicut pelvis. Et omnes regiones Palestine, regiones Philesteorum, Iosue, regio gentium, Isaie, in regionibus Iordanis, Iosue, sicut terminus vel sicut regio vel provincia. Exeuntes217 ad Galileam antiquam, nomen loci vocatur sicut ad modum cognitum penes eos, et exhibit ad Galileas que contra ascensum Adumin, Iosue, et sic vocatur ad Gilgal, que contra ascensum Adumin, Iosue, et omne locus unus et nomen unum. Et Ionatan218 caldeizat exeuntes ad Galileam antiquam exeuntes ad Galileam219 orientis. Et omnia que intrant sub radicem istam sunt modi unius omnia ipsa sed omne unum declarabitur secundum locum suum et secundum modum suum proximum ipsi. Et sic gratia rei istius, propter causam rei istius, Verba.

208Hester ed, A]  Ester ST

209et in duplicari ed, A]  et duplicari ST omission ;  בכפל BL ;  in duplicari TBL

210Sophonie ed, ST]  Sophinie A

211abhominabiles ed, ST]  abomminabiles A

212sic ed]  sicut A, ST

213suam ed, ST]  eiussuam A

214galgal ed, A]  galga ST

215hitpaal ed, A]  niphal ST

216et cum mappic ed, A, ST]  במפיק BL ;  cum mappic TBL

217Exeuntes ed]  Exibit A, ST

218Ionatan ed, A]  Ionatham ST

219antiquam exeuntes ad Galileam ed, A]  ST omission

xlviii.  Les mots « ut dicere » n'ont pas de correspondance dans BL.

xlix.  Les mots על גלילי כסף n'ont pas de correspondance dans A/ST.

l.  Le mot מגלה, *volumen, n'a pas de correspondance dans A/ST.

li.  Les mots זה השן שאמרו ובער, זה n'ont pas de correspondance dans A/ST.

lii.  A cause d'un saut du même au même, les mots ונקרא השן גלל n'ont pas de correspondance dans A/ST.

liii.  A cause d'un saut du même au même, les mots כמו שאמר נדבכין די אבן גלל n'ont pas de correspondance dans A/ST.

liv.  Recte : Verba dierum

lv.  Le mot « frustra » n'a pas de correspondance dans BL.

lvi.  Les mots את גלות עליות ואת גלות תחתיות n'ont pas de correspondance dans A/ST.

Tonsor. Novacula tonsorum, Ezechielis, ipsi tonsores. Et in Beresit Rabba erat angelus stans et radens cum manu sua. Et caldeizavit omnis barba diminuta, tonsa. Gladii lapidum, Iosuę, cultri montium.

Cutis. Saccum220 consui supra cutem meam, Iob, pellem meam. Et simile ipsi, in lingua doctorum nostrorum in platea coriatorum, expositio in platea adaptantium pelles. Et adhuc dixerunt scalpsit221 ipsum et fecit stare ipsum supra pellem suam ut dicere quod non relictum est si non pellis sua. Et sic vocaverunt bestiam spoliatam pelle sua de parte infirmitatis excoriatam. Et sic in Arabico vocatur pellis algeldi222.

220Saccum ed, A]  Saccus ST

221scalpsit ed, A]  pelles scalpsit ST

222algeldi ed, A, ST]  אל גל"ד BL

ad.  Alis scehina

ae.  linteoli

Transmigravit. Transmigravit223 gloria de Israel, Samuelis, supra gloriam suam quia transmigravit de ipso, Iosue, transmigravit lętitia terre, Isaie, nunc transmigrabunt in caput transmigrantium, Amos, transmigrabit fructus domus suę, Iob, et etiam transmigrans tu ad locum tuum, Samuelis,(lvii) ad locum tuum ligatum cum revertere quod meminit supra ac si dixisset revertere ad locum tuum quia alienigena tu et etiam transmigrans tu quia in Gat erat habitans propterea vocatus est Iattai hagitti. Et expositio revertere et habita cum rege, revertere ad locum tuum ad Gat vel habita cum rege Absalom224. Et niphal habitatio mota fuit et facta transmigrare, Isaie. Et verbum grave quem transmigrare fecit Nabucdonosor, Hester, qui captivatus fui de Hierusalem, Ieremie. Et cuius non memoratur agens eius de ipso qui captivatus fuit de Ierusalem, Hester, captivata fuit Iuda tota ipsa captivata fuit, omnes sicut captivata fuit.(lviii) Et nomen vasa transmigrationis, Ezechielis. Et pondus aliud et transmigratio225 exercitus istius, Abdie, et transmigrationem meam mittet, Isaie.(lix) Ista et similia ipsis modus transmigrationis et notum est quia est226 lingua transmigrationis et motus. Et plus lingue est transmigratio captivitatis. Et est in ipso transmigratio motus solum quod non est in ipso captivitas sicut et etiam transmigrans tu, Samuelis. Et sic est transmigrare fecit ipsos227 ad Manahat228, Verba. Et modus secundus discooperuit se herba, Proverbiorum, et est verbum stans ac si dixisset discooperta est herba. Et que sunt verbum transiens discooperiunt229 aurem Samuelis, discooperiens secretum, Proverbiorum, discoopertus ad omnes populos, Hester, et cępi librum emptionis sigillatum mandatum et precępta et apertum, caldeizat Ionatan et cępit scripturam emptionis et scriptum in tabula et sigillatum sicut regula et sicut conveniens et scriptura aperta. Et dominus meus pater meus declaravit scriptura discooperuit230 aurem redemptores alii sicut scriptum et ego dixi discooperiam aurem tuam, Rut. Et niphal et discooperietur fundamentum suum, et discooperiemur ipsis, Samuelis.(lx) Sed et fluxit sicut aquę iudicium, Amos, quod est patissatum est de radice fons de modo fontes aquarum, Iosue. Et hitpaal et discooperuit se in medio tabernaculi sui, In principio, si non discooperiri cor suum, Proverbiorum. Et verbum grave quis discooperuit faciem vestis sue, Iob, discooperui abscondita sua, discooperuit habundantiam sanguinum eius, Et vocavit, quia a me discooperta fuisti et ascendisti231, Isaie, et discooperuit Dominus oculos Balaam, In deserto, et discooperuit velum Iude, discoperi232 a me victuperium et contemptum, Psalmiste. Et cuius non memoratur agens eius de ipso et regina discooperta fuit et facta ascendere, Nahum, modus istorum et similium ipsis modus discooperitionis.233.(lxi) Et expositio quia de me discooperta(lxii) tumet(lxiii) quod non voluisti ad cooperire et ad cooperire te sub alis234. Hassedina235 specula et inturule(ae) sunt camisie subtiles. Et sic vocatur in arabico algelila. Et vocantur sic quia discooperta fuit caro de sub ipsis pre magnitudine subtilitatis eorum. Et est exponens specula specula. Cape tibi volumen magnum, Isaie, libellum.

223Transmigravit ed]  Trans A, ST

224Absalom ed, A]  Absalon ST

225transmigratio ed, A]  transmigrator ST

226est ed, A]  ST

227transmigrare fecit ipsos ed, A, ST]  ויגלום BL ;  et transmigrare fecerunt ipsos TBL

228Manahat ed, A]  Menabat ST

229discooperiunt ed, A, ST]  גלה BL ;  discooperuit TBL

230discooperuit ed, A, ST]  שגלה BL ;  quod discooperuit TBL

231ascendisti ed, A]  abscondisti ST

232discoperi ed, A]  discooperi ST

233Et cuius non memoratur agens eius de ipso et regina discooperta fuit et facta ascendere, Nahum, modus istorum et similium ipsis modus discooperitionis. ed]  Modus istorum et similium ipsis modus discooperitionis. Et cuius non memoratur agens eius de ipso et regina discooperta fuit et facta ascendere, Nahum A, ST renversement

234alis ed]  aliis A, ST

235Hassedina ed, A]  AssedinaAlis scehina ST ;  הגלינים והסדינים BL

lvii.  Le motפירוש n'a pas de correspondance dans A/ST.

lviii.  Les mots שלומים, כמו הגלתה n'ont pas de correspondance dans A/ST.

lix.  Le mot ענין n'a pas de correspondance dans A/ST.

lx.  Les mots תגל ערותך גם תראה חרפתך, כהגלות נגלות n'ont pas de correspondance dans A/ST.

lxi.  « Modus istorum et similium ipsis modus discooperitionis. Et cuius non memoratur agens eius de ipso et regina discooperta fuit et facta ascendere, Nahum » par rapport à BL, l'ordre des phrases est renversé.

lxii.  Le mot גלית n'a pas de correspondance dans A/ST.

lxiii.  Le mot מאתי n'a pas de correspondance dans A/ST.

Rasit. Et radet236 caput suum, Regum, et tignam non radet, Et vocavit, radet Dominus innovacula conducta, Isaie, rasi barbam et scissi vestes, Ieremie, ad viam sicut arbor cadens frondes suas sicut quod nos futuri ad declarare in radice cecidit. Et cuius non memoratur agens eius de ipso sicut rasus fuit, Iudicum, si rasus fui et tolletur a me fortitudo mea, Iudicum. Et hitpaal et radet se, Et vocavit, modus eorum cognitus.

236radet ed, A]  radent ST

af.  amicivit

Involvit(af). Et pallium suum et involvit, Regum, geminavit ipsum et glomeravit ipsum et cum ipso percussit aquas. Et sic cum clamide hiacinthi237 et recamature, Ezechielis, vestis qua cooperietur et involvetur homo in ipsa vocant ipsam in latino cappa. Et sic in verbis doctorum bella pannorum. Et sunt declarantes ipsum fardellum vestium trusello in latino. Et modus alius corpus meum viderunt occuli tui, Psalmiste, corpus meum quod corpus res quod non in ipsa tota figura eius et non perfecta est ad vas vocatur golem. Corpora vasis ligni, corpora vasum metallorum antequam perficiatur omne opus eorum ad vas vocabuntur sic. Et sic vocabitur homo238 hominem vacuum de non sapientia golem(lxiv) septem res in corpore et septem in sapiente.

237hiacinthi ed, A]  iacincti ST

238vocabitur homo ed, A, ST]  vocabuntur hominem A, ST ;  יקרא אדם BL

lxiv.  Le mot באמרו n'a pas de correspondance dans A/ST.

Confudit. Et antequam confundit iudicium dimitte, Proverbiorum239, et omnis stultus confundetur, in omni scientia confundetur, Proverbiorum, modus240 eorum commiscebitur.

239Proverbiorum ed, ST]  Prov.  A

240modus ed, ST]  et omnis stultus confundetur in omni scientia confundetur, Prover. modus A

Depilavit. Que depilaverunt se de monte Gilaat, Cantici241, et rabi Iona declaravit ipsum matutinaverunt, accęptum de lingua Arabica quod vocant mane gulax242. Et aptabitur ad declarare ipsum de modo calvi est, quod dixit in ipso thargum calvus ipse. Et sic declaravit dominus meus pater meus que fuerunt depilate et pesse inter arbores sylve et pulchre facte sunt ac si pesse fuissent cum pectine.

241Cantici ed]  et cunti A, ST

242gulax ed, A, ST]  גל"וש BL

Etiam. Dictio ipsa in omni loco ad addictionem modi. Et rabi Iona divisit ipsam ad modos et non necesse quod omnia ipsa ad addictionem243. Et comedit etiam comedere argentum nostrum, In principio, quia quod dixerunt certe aliene reputate sumus ipsi quia vendidit nos, quia non244 sufficiens quod non dedit nobis de suo sed commedit quod conveniens ad245 dare nobis et etiam comedit246 argentum nostrum quod fuit merces tua. Et sic etiam ambos vos die uno, In principio, omne unum ad multiplicare supra socium tuum. Et sic etiam vos etiam filii Israel, Nomina. Et sic etiam ira, Samuelis, ira post iram. Et expositio etiam benedictus erit, In principio, propterea quod dixit et benedixit ipsum quod benedixit ipsum247 quod non de scientia eius postquam sensit ipsum et cognovit quia Iacob fuit dixit etiam benedictus erit ut dicere de scientia mea benedicam ipsum248 nunc. Et fecit etiam ipse pulmentaria, In principio, quia249 quod fecit Iacob, pulmentaria250 dixit quod etiam Esau251 fecit pulmentaria. Et expositio etiam vos etiam filii Israel, Nomina, etiam nos etiam tu, etiam nos etiam in quo inventus fuit scyphus in manu sua, etiam currus etiam equites, In principio, omnia ista quoniam quod non res anticipata in modo intencionis propterea dixit etiam cum anticipante quia conveniet esse ipsum ultimum propterea dixit etiam cum omni uno. Et sicut ista via in lingua sancta cum caph servitii in dicere ipsum sicut populus sicut sacerdos sicut servus sicut dominus eius, sicut tu sicut Pharao, ut dicere iste sicut iste.(lxv) Et sic et iverunt etiam fratres eius, In principio, quia quod dixit in principio et pręcepit ad Ioseph, simile252 quod miserunt ad Ioseph viros honoratos quod parcat rebellionem eorum et peccatum eorum et post sic iverunt etiam ipsi et ceciderunt ad facies eius. Et est in modo usque non etiam253 unus, usque unum, etiam socio eius odiosus erit pauper, etiam cum risu dolebit cor, Proverbiorum, et similia ipsis omnia modus multiplicationis.

243ad addictionem ed]  ad dictionem A, ST ;  לתוספת BL

244non ed]  nos A, ST

245ad ed, A]  fuit ad ST

246comedit ed, ST]  nobis comedit A

247ipsum ed]  ipsi A ;  ipsum ipsi ST

248ipsum ed]  ipsi A, ST

249quia ed]  quid A, ST

250pulmentaria ed]  fulmentaria A, ST

251Esau ed, A]  Exau ST

252simile ed, A, ST]  ידמה BL

253etiam ed]  et A, ST

lxv.  Les mots וזה כזה n'ont pas de correspondance dans A/ST.

ag.  sorbere

Bibit. Fac bibere(ag) me nunc parum aque, In principio, fac bibere me. Et sic cum motu et tremore bibet terram, Iob, ac si prę multitudine levitatis eius et celeritatis eius bibet terram. Et sic expo. dominus meus pater meus fortitudo facierum eorum ad orientem, Abacuc, et est de verbo dagessato. Et venit sicut via patronorum he, dices edificium de ipso bibit, bibisti, bibens, inbibitum. Et cum coniuncto fortitudo facierum eorum vult dicere quod ventus orientis bibit facies eorum, ut dicere venient cum fortitudine facierum ac si ventus orientalis qui est fortis bibit facies eorum vel irrigavit. Si crescet iuncus sine luto, Iob, arca iunci, Nomina, et in vasis iunci, est lignum leve usque multum254. Et est ad declarare ipsa de lingua iunci in verbis doctorum nostrorum quia facientes de iunco naves parvas et linientes ipsas cum pice quod non intrent in ipsis aque et sunt leves supra faciem aquę.

254multum ed]  quaque A, ST

Cubitus. Cubitus longitudinis, Iudicum, cubitus brachii. Et adiectivum et nani in turribus tuis fuerunt, Ezechielis, expositio nani viri mensurę brevis.

ah.  ex conspectu

Adversum(ah). Ex adversum faciebus eorum oriens, Abacuc, adversum faciebus eorum.(lxvi) de vento orientis. Et iam scripsimus ipsum cum aleph.

lxvi.  A cause d'un saut du même au même dans le texte latin, les mots וכן תרגם מקבל אפיהון n'ont pas de correspondance dans A/ST.

Retribuit. Quia retribuit super255 me, Psalmiste, qui retribuit ipsis sicut miserationes eius, Isaie, qui retribuimus ipsi256, In principio, retribue supra servum tuum et vivam257 beatus qui solvet tibi retributionem tuam quam retribuisti nobis, modus eorum principium boni vel mali, et est ad redditionem boni vel mali,(lxvii) retribue mihi Domine sicut iustitia mea, Psalmiste. Et nomen retributionem vos solventes, Ioelis. Et cum he mulieris et quare retribuet mihi rex retributionem istam, Samuelis. Et pondus aliud retribues omnem retributionem eius super me, Psalmiste, et est sicut retributiones eius, et venit cum he iot ad viam Syram supra ipsum, manus eius. Et modus alius et crevit puer et ablactatus est, In principio, completa fuit lactatio eius, et sic usque ablactetur puer, Samuelis. Et verbum leve de ipso sicut ablactavit ipsum, Samuelis, ablactatus manum suam posuit, ablactati a lacte, Isaie, lacte usque ablactare te ipsum, Samuelis, et sic ad complimentum maturationis fructuum et ablactaverunt se258 amygdale, In deserto, et uva acerba ablactans, Isaie. Camelus, et cameli eorum onerati, In principio, cameli lactantes, In principio, notum.

255super ed, A]  supra ST

256ipsi ed, A]  ipsis ST

257et vivam ed]  אחיה 

258et ablactaverunt se ed, A, ST]  ויגמל BL

lxvii.  Les mots « et est ad redditionem boni vel mali » n'ont pas de correspondance dans BL.

Fovea. Fodiens foveam in ipsas cadet, Ecclesiastes, scripta est in ipso cum vau cum dagges thargum, ad timorem magnum, intus foveam, et caph et gimel de prolatione una.(lxviii)

lxviii.  Le mot הם (BL) n'a pas de correspondance dans A/ST.

Finivit. Defecit dictum ad generationem et generationem, quia deficit sanctus, Psalmiste, modus consumationis et259 consumationis. Et quod260 est verbum transiens ad deum perficientem supra me, Psalmiste, perficiens misericordiam suam. Et sic dominus perficiet pro me, Psalmiste, perficiet bonum suum pro me. Et est declarans finiat nunc malum malos, Psalmiste, transiens ut dicere malum quod facientes mali finiet ipsos et consumabit ipsos. Et aptabitur esse ipsum261 verbum stans ut dicere quod consumabit et auferetur malum peccatorum.

259et ed]  A, ST omission

260Et quod ed]  Et quando A, ST ;  ואשר BL

261ipsum ed, ST]  ipsum ipsos A ;  ipsos ST

Hortus. Hortus in voluptate orientis, In principio, hortus conclusus, Cantici,(lxix) et lingua multorum fons hortorum, ad videre262 in hortis. Et venit in lingua mulieris et sicut hortus semina eius faciet florere, Isaie, ad hortum nucum. Et lingua multorum sicut horti supra fluvium, In deserto, et plantate hortos et commedite fructus eorum, Ieremie, et facite hortos et commedite fructus eorum, Amos. Et rectum quod radix eorum ganan et dagges ostendens.

262ad videre ed, A, ST]  לרעות BL ;  לראות THB

lxix.  Les mots ויניחהו בגן עדן לעבדה ולשמרה n'ont pas de correspondance dans A/ST.

ai.  fortis

aj.  magni

Protexit. Et protegam civitatem istam, Regum, proteges et liberare, Isaie. Et verbum grave sic proteget Dominus, Isaie. Et nomen scutum fortium(ai) eius rubeum263, Nahum, mille scutum suspensum supra ipsum, Cantici, trecenta aurea ascendet264 supra scutum unum, Regum. Et collectio et trecenta scuta auri purissimi, Regum. Et in lingua mulierum lanceę et scuta, Verba. Propterea vocatur scutum quoniam quod est protegens supra portantem ipsum, scutum nostrum vide deus, Psalmiste, tu quod tu nobis scutum et protectio vide in afflictionibus nostris et oppressionibus265 nostris. Et sic vocantur magni in populo, quia ipsi scuta supra populum, sicut quod dixit quia ad deum scuta(aj) terre, Psalmiste, amaverunt date vilipensio dominorum eius, Iosue. Et modus alius dabis ipsis dolorem cordis, Quomodo, sicut dolorem. Et possibile quod erit de modo primo et expositio operimentum cordis ad viam ingrassare fac cor populi istius. Et dominus meus pater meus declaravit operimentum cordis et infirmitatem notum266 est dolores mortis et dicentes ipsum in Arabico cooperimentum supra cor.

263rubeum ed, A]  fortis rubeum ST

264ascendet ed]  ascendent A, ST

265oppressionibus ed]  opprensionibus A, ST

266notum ed]  nota A, ST

ak.  Rapi raptus idest furto subtractus

Furatus est. Quare furatus es267 deos meos, et furatus est Iacob cor Laban Syri, In principio, expositio furas scientiam suam quia ipse erat cogitans quod erat cum pecore suo et ipse fugerat. Et sic et furatus es me, In principio, ac si dixisset notitiam meam. Vel erit me in loco de ut dicere furatus est notitiam tuam de me. Et sic dixit thargum et cooperuisti de me. Furto sublatam die268 et furto sublatam nocte, In principio, et iot in ambobus ipsis addita. Et conveniens furto subtracta die et furto subtracta nocte. Et niphal si surripere surripietur, Nomina. Et verbum grave furantes verba mea, Ieremie, et furatus est Absalon cor virorum Israel, Samuelis. Et cuius non memoratur nomen agentis eius de ipso quia rapi raptus(ak) fui, In principio, et269 ad me res270 subripietur, Iob, et furto capietur de domo viri, Nomina. Et hitpaal et furto subtraxit se populus in die ipso, Samuelis. Et nomen si inveniri invenietur in manu eius furtum, Nomina, et venditur pro furto suo, Nomina. Et adiectivum(lxx) si invenietur latro, Nomina, si latrones venerunt tibi, Abdie271, sicut verecundia latronis quod invenietur, Ieremie, caldeizavit Ionatan sicut verecundia viri existimati fidelis et inventi latronis.

267es ed, A]  est ST

268die ed, A]  dies ST

269et ed, A]  Isai. et ST

270res ed]  res res A, ST dittographie

271Abdie ed]  Abilic A, ST

lxx.  Le mot במחתרת n'a pas de correspondance dans A/ST.

Recondit. Ad thesauros regis, Hester, et in thesauris vestium pretiosarum, Ezechielis, sicut thesauri. Locus vel vasa quod ponunt in ipsis aurum et argentum et vestes desiderabiles.

Mugivit. Si mugiet bos ad stramentum suum, Iob, ire et mugire, Samuelis, clamor bovis vocabitur mugitus.

Abominatus est. Abominabitur anima mea, Et vocavit, si in Sion abominata est anima tua, Ieremie. Et niphal quia ibi abominatum fuit scutum fortium, Samuelis. Et nomen in abominatione animę tuę, Ezechielis, totum de modo abominationis et elongationis. Et de modo isto bos suus ingravidavit et non abominabitur, vult dicere et non respicet semen et proiciet ipsum quia ad compositionem cadere faciet guttam seminis et non eiciet272 ipsam foras et facit ingravidare cum ipsa vaccam sicut generatio. Et sunt declarantes, bos eius ingravidavit ad mulierem et273 erit ingravidavit verbum stans. Et rectum quod scripsimus, quod finis passuc ad vaccam et principium suum supra bovem, quia narratio verborum suorum supra pacem iniqui et quod omnia verba eius venient ad rectum. Et sic dixit pariet vacca eius et non erit sterilis. Et simile ipsi in verbis doctorum nostrorum proiiciens ipsum cum aquis calidis, quia sicut vas in aquis calidis eiciet omne quod absorptum274 fuit in medio eius.

272eiciet ed, A]  eiecit ST

273et ed, ST]  cum ipsa vacca et A

274absorptum ed, A]  absortum ST

Increpavit. Et increpavit in ipso et fugit de longe, Isaie, increpabit Dominus in te Satan, Zacarie, et de increpare in te, Isaie, ecce ego increpans vobis semen, Regum, increpa societatem lanceę, increpasti gentes increpasti superbos. Et nomen et derisor non intellexit increpationem, Proverbiorum. Et in pondere alio et increpatio, Verba, licet quod ipsa omnia modus unus est differentia inter ipsa parum, quia affixa in bet sunt sicut intellectus eorum lingua increpationis et alia lingua destructionis.

Commovit. Et commota est, et tremuit terra, Psalmiste. Et hitpaal et commovit se et contremuit terra, Samuelis, sicut flumina movebuntur aquę eius, Ieremie. Et cuius non memoratur agens eius commovebuntur populus et transibunt, Iob. Et cum hitpaal et sicut flumina commovebuntur aque,(lxxi) modus omnium commotionis motus.

lxxi.  Les mots ושתו והתגעשו והתהללו n'ont pas de correspondance dans A/ST.

Ala. Si cum ala sua veniet, iam scripsimus ipsum in radice corpus, et sic memoravimus et omnes alę eius, Ezechielis, quod aleph in ipso addita in radice alę. Et possibile quod erit aleph radicalis. Supra alas altitudinum civitatis, Proverbiorum, supra alas vel est sicut supra cucumina quia bet et pe de prolatione una sunt. Et est ad declarare de hoc si cum275 ala sua, expo. cum ala sua, ut dicere quod venit solus cum ala vestis sue solum. Et aptabitur quod radix dictionum istarum gafaph.

275si cum ed]  sicut A, ST

Vitis. Et ecce vitis ante276 me, In principio, cum sex punctis, et fuit277 ad vitem grandem, Ezechielis, vitis vacua Israel, Osee, et invenit vitem campi278 et collegit de ipsa fungos caninos campi, Regum, et vitis uva acerba, Cantici279. Et est declarans280 vitis campi arbor una qua crescentes in ipsa fungi et est sicut species vitis et vocatur vitis agri.

276ante ed]  a te A, ST

277et fuit ed, A, ST]  להיות BL

278campi ed, ST]  campit A

279Cantici ed, A]  campi Cantici ST

280declarans ed, A, ST]  מפרשים BL

Lignum abietis. Ligna gopher, Principio, est282 lignum leve supra facies aque. Et dixit in ipso thargum cedrus. Et dixerunt doctores nostri quattuor species cedrorum sunt cedrus, cedrus, lignum olei et abies. Et sunt note in thargum lignum de cadron. Et Beressit Rabba rabi Natan dicit ligna gopher ligna de cadrona. Et in Limedenu283 et ostendit ipsum Dominus lignum, rabi Iona284 filius Corha285 dicit cardonit. Sulphurem et ignem, In principio, sulphur in latino.

281גפר ed, ST]  גבר A

282est ed]  et A, ST

283in Limedenu ed]  ialmedenu A, ST

284Iona ed, A, ST]  יהושע BL

285Corha ed, A]  Cora ST

Serravit. Serrati286 cum serra, Regum, modus secationis. Et serra287 nomen instrumenti qua secant in ipsa serra in latino. Et de modo isto preda impiorum scabit eos, ut dicere secabit ipsos. Et sic tempestas secans, et iam scripsimus ipsum in radice extranea modum alium. Et de proprietate ista clama in gucture, Isaie. Et si non quod res inepta288 ad recipere dagges iudicium eius ad daggessari et conveniens guctur in statera memoriale, et licet quod pe appoal cum seva in assotiari ipsum in pronominibus289 sicut quod scriptum est aestuavit guctur meum, Psalmiste, et daggessata non mutabuntur mutata fuit290 ad levigare lecturam. Et modus gucturis notus. Et duplicatur in ipso etiam pe in dictione et monilia in gucturibus tuis, Proverbiorum. Et de modo isto et ipse ruminationem non ruminabit, quia ascendens ruminatio ipsa, Et vocavit, et si non ress fuisset dagges in statera cause. Et modus eius atthatio cibi in guctur291, ut dicere quod facit reverti cibum via gucturis eius de intestinis eius ad medium oris ad continere ipsum292 bene. Et sic est293 est in medio gutturis est transitus cibi et potus.

286Serrati ed, A]  ST omission

287serra ed]  serre A, ST

288inepta ed, A]  incepta ST

289in pronominibus ed, A, ST]  לכנוים BL

290mutata fuit ed, A, ST]  ונשתנה BL ;  נשתנה THB

291guctur ed, ST]  guctur A

292continere ipsum ed, ST]  contempnere ipsum A ;  לכתשו ולחטפו BL

293sic est ed, A]  sic est ST

lxxii.  Le mot הושט n'a pas de correspondance dans A/ST.

Scabies. Et in scabie et prurigine, Et vocavit,(lxxiii) infirmitas de infirmitatibus fricationis.

lxxiii.  Recte : Verba

Scalpsit. Ad scalpere in ipso, Iob, ad fricare et simile ipsi in verbis doctorum nostrorum scalpsit ipsum et fecit stare ipsum ad cutem suam.

al.  idest plage tue

am.  provocare rixam vel miscere

Incitavit. Incitabit rixam, Proverbiorum. Et hitpaal non irritatis vos in ipsis, Verba, Domini irritasti te, Ieremie, et quare irritabis te in malum, Ieremie, non irrites te cum ipsis, Verba. Et nomen de irritamento manus tue(al), Psalmiste, omnia modus provocare rixam(am), et sic caldeizat Ionatan294 et provocabo Egyptios cum Egyptiis, et provocabo Egiptios cum Egiptiis. Et modus alius est ruminationem non ruminabit, quia ascendens ruminatio ipsa. Et iam meminimus ipsa in radice serravit. Et possibile quod sunt de radice ista, sed secundum modum proximum ad guctur et modus gucturis ad guctura tua posuerunt ipsa duplicata. Viginti obolos pondus habet, Nomina, expo. moneta. Et sicut ipsum ad solidum argenti, Samuelis. Et iam scripsimus ipsum in radice collexit.

294Ionatan ed, A]  Ionatam ST

Abscissus fuit296. Abscissus fui ad conspectu oculorum tuorum, excisus297 fui. Et de ipso vocatur securis quia est incidens ligna.

295גרז ed]  A, ST omission

296Abscissus fuit ed]  A, ST omission

297excisus ed, ST]  excissus A

Sors. Sors una Domino et sors una ad Azazel, supra duos hedos sortes, Et vocavit, et cecidit sors supra Iona, tu sustinens sortem meam, Psalmiste, notum.

Os. Ossa sua sicut virga ferri, Iob, ossa eius et simile ad Thargum os os. Et sic et spiritus contritus arescere faciet os, Proverbiorum, et lingua tenera confregit os, Proverbiorum, Isachar asinus osseus, Et vixit, vult dicere fortis et patronus ossium substinens298 onus magnum et hoc est quod dixit et inclinavit humerum suum ad substinere. Et rabi noster Iona declaravit ipsum fractum299 quod non est ipse potens ad recedere de loco suo de et ossa sua franget, In deserto. Ad gradum ascensionum, Regum, cum sex punctis proprietas300 ascensionum ut dicere ad ascensiones proprie, vel est sicut modus gradus. Et Ionatan caldeizat gradus horologii vult dicere gradus qui est in ipso signum ad horas diei. Et sic caldeizat umbra ascensionum301, umbra lapidis horologii. Et ossa eorum franget franget ossa. Et supra302 viam istam eradicabit auferet radices. Et in edificio303 levi non rapuerunt ad mane, Sophonie304, ut dicere non rapuerunt ad mane Sophonie305, ut dicere non rapuerunt quia leo vel lupus in rapere ipsos frangunt ossa. Vel expositio non dimiserunt usque ossa in mane. Et in via metaphore et testam suam frangetis, Ezechielis.

298substinens ed, A]  et substantia sustinens ST ;  וסובל BL ;  et substinens TBL

299fractum ed]  factum A, ST ;  שבור BL

300proprietas ed, ST]  propietas A

301ascensionum ed, ST]  dierum ascensionum A

302supra ed]  A, ST omission

303in edificio ed, A, ST]  מבנין BL

304Sophonie ed]  et Sophonie A, ST

305Sophonie ed]  et Sophonie A, ST

Area. Area et torcular non pascet eos, et implebunt areę frumento, Ioelis, trituratio mea et filius areę meę, Isaie, notum306.

306Isaie, notum ed]  natum, Isaie A, ST

Fregit. Fracta est anima mea307 ad voluptatem, Psalmiste, fracta est et contrita fuit pre multitudine desiderii eius ad308 iudicia tua. Et verbum grave et fregit cum calculo dentes meos, Quomodo, et fregit. Et scripta sunt cum xin far et spica tritum, cum sex punctis, de farre et de oleo suo, Et vocavit, triticum detritum et tusum fares in latino. Et simile ipsi in309 verbis doctorum nostrorum, acetum quod cecidit in medio fractorum.

307mea ed, A]  ST omission

308ad ed]  A, ST ;  אל BL

309in ed]  A, ST omission

Diminuit. Et non diminues de ipso, Verba, et omnis barba diminuta, Ieremie, et diminues supra te sapientiam, Iob, ut dicere si fuisti in secreto dei quomodo fuit nunc sapientia qua fuisti indigens que erit supra te diminuta, fuit et diminues locutionem ante deum, non diminuet de iusto oculos tuos, Iob, et etiam ego diminuam et non miserebor, et diminuam precepta tua, Ezechielis. Et niphal quod non diminuta fuit de servitio vestro res, Nomina, quare diminuetur, In deserto. Et nomen quia diminutiones dedit domui, Regum. Et verbum grave quia diminuet guctas aque, Iob, modus omnium310 cessationis et defectus. Et expo. quia diminutiones dedit ad domum circum311 foris ecce ego futurus ad declarare in radice camere, quia camere ipse coste et cubicula fuerunt edificata circum foris ad parietem domus sanctuarii, et iste cestę fuerunt inferiores secunde et tertię hec supra dorsum istius et camera inferior quinque cubitis latitudo eius et sicut contra contignationem de ista camera inferior erat intrans parietem templi cubito uno et supra ipso cubito erant iacentes trabes cubiculi inferioris et erat ascendens paries templi de cubiculo inferiori sursum312 cum defectu cubitus unus unius313 quod erat grossities sua de pariete templi diminuta cubito uno(lxxiv) de quo erat sub. Ecce cubiculum intermedium latitudo eius sex cubitis in ipso cubito quo intrabat paries templi augmentatus latitudo eius supra cubiculum inferius. Et sic sicut contra contignationem cubiculi intermedii erat intrans paries templi cubito alio et supra ipsum erant iacentes trabes cubiculi intermedii et erat ascendens paries templi de cubiculo medio et sursum cum diminutione cubiti unius usque sursum. Ecce cubiculum tertium septem cubitorum latitudo eius in ipso314 cubito quo intrat paries templi augmentatus latitudo eius ad intermedium cubitoץ Et iste expo. quia diminutiones dedit ad domum circum foris et in ipsis diminutionibus fuerunt iacentia capita trabium ut quod non perforabit parietem ad quietem trabium. Et hoc est quod dixit ut non capere in parietibus domus.

310omnium ed, A]  modus omnium ST

311circum ed, A]  circa ST

312sursum ed, A, ST]  ולמעלה BL

313unius ed]  unus A, ST

314in ipso ed, A, ST]  באותה BL

lxxiv.  Le mot מטה n'a pas de correspondance dans A/ST.

an.  scopavit, verrit

Devolvit.(an) Flumen Chison devolvit ipsa, Iudicum, targum315 et scobe et316, et317 scobę. Et simile ipsi in verbis doctorum nostrorum, scobantes de sub pedibus bestie. Cum frusto glebe malitie, Isaie, cum lapide vel cum frusto glebe, Nomina, aleph addita sicut aleph bracchii et est frustum pulveris. Et sic sub glebis eorum, Ioelis, et mem cum segol. Sed in verbis doctorum nostrorum simile quod egroph318 ipsa manus recurva sine pollice et facientes filii hominis ad percutere cum ipsa sicut quod dixerunt et ecce ipsi pugni de domo David. Et adhuc dixerunt patroni pugnorum. Et adhuc dixerunt pugnus magnus iste, pugnus suus filii batre319. Et dixerunt concedens rabi Iuda cum pleno pugno.

315targum ed, ST]  targum  A

316et ed, ST]  et  A

317et ed]  A, ST omission

318egroph ed, A]  egrot ST

319batre ed, A, ST]  בטיח BL

ao.  fructus

ap.  suburbium

Expulit. Ecce ego expellens a facie tua, Nomina, et uxor expulsa de viro suo, Et vocavit, expellite tributa vestra de populo meo, Ezechielis, expo. tributa que vos expellentes et proicientes supra ipsos tollite ipsos de supra ipsorum. Et Ionatan caldeizat tollite offendicula vestra de super populo mei. Et expulerunt aque eius lutum et coenum, Isaie. Et niphal sicut mare motum, Isaie, expo. sicut mare quod est movens se in undis suis et exeuntibus ad litus. Expulsus fui320 a conspectu oculorum tuorum, Ione, et expelletur et fundabitur sicut fluvius Egipti, Amos. Et verbum grave expelle ancillam istam, In principio. Et cuius non memoratur agens eius quia expulsi fuerunt de Egipto, Nomina. Et nomen expulsio lunę, Verba, cum sex punctis et sunt fructus321(ao) quod pullulantes et florentes cum fortitudine lune ac si luna educens ipsos foras. Et nomen adhuc cum addictione de mem expulsio ut expellere ipsam ad predam, Ezechielis, et est nomen in loco infiniti ac si dixisset ut expellere ipsam ad predam. Et322 hoc nomen adhuc ad villas que sunt extra civitatem,(lxxv) et suburbium(ap)323 civitatum, In deserto324. Et pondus aliud ad vocem clamoris nautarum tuorum contremiscent suburbana, Ezechielis, et vocantur sic quia quod sunt extra civitatem ac si expulsa fuissent de civitate.

320fui ed, ST]  sui A

321et sunt fructus ed, A, ST]  והוא זמן שהפירות BL ;  et est tempus quod fructus TBL

322Et ed, A]  Ezech. Et est nomen in loco infiniti Et ST

323suburbiumsuburbium ed, ST]  subburbium A

324In deserto ed]  In deserto, In deserto  A ;  In deserto, In deserto ST

lxxv.  Les mots מגרש ערים n'ont pas de correspondance dans A/ST.

aq.  Far idest triticum demolitum et tusum

ar.  גרס

Far(aq). Spica tritum, Et vocavit, cum sex punctis, de trito suo et de oleo suo, Et vocavit. Iam meminimus ipsa in radice fregit(ar).

Palpavit. Palpabimus sicut ceci parietem, et sicut non oculi palpabimus, Isaie, primum levigatum et secundum dagessatum modus palpationis.

as.  vel magnitudo

Pluvia. Pluvia et nix, Isaie, cum sex punctis, pluvia inundans, Ezechielis, et pluvia pluviarum fortitudo eius, Iob, et faciet descendere vobis pluviam, Ioelis, est pluvia fortis, et sic plantavit arborem et pluvia crescere faciet, Isaie. Et sic dixit targum325 et pluvia crescere faciet. Et326 et necessitatus ad dicere et pluvia faciet crescere? Quia res cognita327 quia pluvia crescere faciet omne sed venit ad dicere quod licet quod est plantans arborem ad nomen servitii extranei pluvia crescere faciet ipsam. Ecce pluvia in missione Nominis benedicetur et in voluntate eius venit licet sic mundus sicut usus eius utens. Sicut quod dixerunt doctores nostri in isto modo, ecce quod furatus est mensura de tritico et seminavit ipsum iudicium est quod non germinet sed mundus sicut usus suus utens et stulti qui destruxerunt futuri ad dare iudicium. Sed sunt exponentes in ipso nomen arboris. Et sunt exponentes in ipso sicut corpus de Syra corpus suum humectabitur. Et rectum est quod declaravi modus pluvie. Et congregatio et dabo pluvias vestras in tempore earum, Vocavit. Et nomen in pondere alio non pluvia eius in die,(lxxvi) Ezechielis, cum mappic he328 et propterea dicemus quod est nomen et divisum pluvia in statera excrescentia.(as) Et venit copulatum cum surech sicut laudate ipsum secundum multitudinem magnitudinis eius, et expo. et non descendit pluvia in die329 ire. Et aptabitur ad330 esse irrigata de edificio cuius non memoratur agens eius et mappic ad decorem lecture non ad necessitatem mappic. Et sic abscondita331 educet332 lumen, sicut primitie ante estatem, et vas supra caput suum. Et verbum augmentatum si sunt in vanitatibus gentium facientes pluere.

325targum ed, A]  thargum ST

326Et ed, ST]  Isai. Et A

327res cognita ed]  recognita A, ST

328Ezechielis, cum mappic he ed]  Ieremie, cum mappic he, Ezechielis A, ST ;  הה"א מפיק BL

329in die ed]  inde A, ST

330ad ed]  A, ST omission

331abscondita ed, A, ST]  ותעלומה BL ;  et abscondita TBL

332educet ed, A]  elucet ST

lxxvi.  Le mot זעם n'a pas de correspondance dans A/ST.

Forcular. Excutiens triticum in torculari, sicut calcans in torculari, quia plenum torcular, Ioelis, et est semper patha et etiam cum hephsec. Et collectio calcantes torcularia in sabato, Neemie, modus eorum cognitus. Ad333 adiutorem334 supra gitit, declaraverunt in ipso quia fecit David canticum(lxxvii) in esse ipsum nigat Philestim.

333Ad ed]  A, ST omission

334adiutorem ed, ST]  adiuctorem A

lxxvii.  Le mot הזה n'a pas de correspondance dans A/ST.

Et que sunt filii quattuor litterarum.

at.  Pluma

Folliculus(at). Et linum folliculum, Nomina, est calamus lini vult dicere quia linum fuit in calamo qui ipsi propterea percussum fuit.

Thesaurarius. Supra manus Mitridat,(lxxviii) Amos, est prepositus et thesaurarius et in Syra ad omnem thesaurarium qui trans fluvium335.

335trans fluvium ed, ST]  transfluvium A

lxxviii.  Le mot הגזבר n'a pas de correspondance dans A/ST.

Solitarius fuit. Erit solitarius, Iob, solus et unus, et sic orbata et solitaria, Isaie.

Cellarium. Et cellaria sua et cenacula sua, Verba dierum, sicut thesauri eius.(lxxix)

lxxix.  Les mots « sicut thesauri eius » n'ont pas de correspondance dans BL.

Granum. Duo tria grana in capite rami, Isaie. Grano in latino. Et simile ipsi in verbis doctorum nostrorum granum rami. Et modus alius336 et monilia ad guttura tua, Proverbiorum, et iam scripsimus ipsum in radice serravit et irritavit.

336alius ed]  A, ST omission

Perfecta est littera gimel cum auxilio miserationes337 retribuentis.

337miserationes ed, A]  miserationis ST


 Citer cette page

Giacomo Corazzol (éd.), « Liber radicum | Gimel », dans Racines. Édition bilingue, hébreu-latin, du sefer ha-shorashim de David Qimḥi, IRHT CNRS, 2021, #gimel_la.xml (en ligne : </liber_radicum.xml/gimel_la.xml/Gimel>, consulté le 19-04-2024)

back to top